385# Nazar var mı yok mu? Psikokinezi nedir?

Nazar var mı? Nazarın dinimizdeki yeri nedir? Nazar dinde var mı? Nazar ile ilgili bilimsel makaleler var mıdır? Bugün bu soruları irdeleyeceğiz.

Nazar nedir?

Nazar kelime anlamıyla bakmak demektir. Kavram olarak ise insan bilincinin bir noktaya odaklandığında o noktada değişiklik yapabilme gücüne denir. Bu nokta, bir insan da olabilir, bir eşya da olabilir. Yani nazar, insan bilincinin başka bir insanı veya bir eşyayı etkilemesine denir. Nazar kavramı sadece İslami bir terim değildir. Batı biliminde insan bilincindeki bu özellik dikkat çekmiş ve buna psikokinezi denmiştir.

Çift yarık deneyi kuantum fiziğinin kapısını aralayarak insanlığa fizik ötesi bir fiziğin kapısını aralamıştır. Bu deneyde bilim insanları öğrendi ki atom altı parçacıklar insan bakışından ve bilincinden etkilenip davranışlarını değiştirebiliyorlar. Evet, sadece insan bakışına göre farklı formlara dönüşüyorlar. Elektronların bizim nasıl gözlemlediğimize bağlı olarak farklı farklı davrandığını gösteren çift yarık deneyine tanık olan herkes, bazı ürkütücü gerçekliğin en temel yönlerinden bazılarını, özellikle de bilincin rolünü henüz yeterince anlamadığımızı takdir edebilir. (Çift yarık deneyi için Bkz: 26 nolu yazımız)

Psikokinezi nedir?

Psikokinezi, bir kişinin bilinçaltı psikolojik gerginliğinin serbest bırakılması ve çevre üzerinde etkilere neden olmasına denir. [1] Psikokinezi etkileri geniş bir şekilde tanımlanmıştır. Bir eşyayı bilinç gücüyle eğme, bükme, bir yerden bir yere taşıma, telepati kurma konularını kapsadığı gibi, insanlar veya nesneler üzerinde bozucu, yıkıcı etkiler oluşturmak veya tam tersine şifa etkileri oluşturmak da psikokinezi araştırma alanlarına girmektedir.

Makro-psikokinezi, mikro-psikokinezi nedir?

1940’lı yıllardan itibaren psikokinezi fenomenini araştıran sayısız bilimsel araştırmalar yapılmıştır. Araştırmacılar psikokinezi etkilerini ikiye ayırmışlardır: Makro-psikokinezi ve mikro-psikokinezi. Makro-psikokinezi, bir nesnenin bükülmesi, bir suyun bakışlarla bulanıklaştırılması, bir nesnenin havaya kaldırılması gibi büyük etkileri için kullanılırken, mikro-psikokinezi terimi ise daha belli belirsiz etkiler için kullanılmıştır. Yani mikro-psikokinezi, insanların gündelik hayatlarında daha sık karşılaştıkları bilincin etkisiyle oluşan olaylar demektir.

Araştırmacılar sayısız araştırma ile hem makro hem mikro psikokinezi olgularını deneysel laboratuvar ortamlarında teste tabi tutmuşlardır. Mikro-psikokinezi olayları çok açık kanıtlar üzerine kurulu olmadığı için bunlar bireysel vakalarla araştırılmak yerine geniş örneklemler üzerinde istatistiksel verilerle tespit edilirler.

Psiko-kinezi olaylarını su-i istimal edip yaptığı illüzyonları psikokinezi etkisi diye sunan insanlar da olmuştur. Bunların hileleri çok geçmeden fark edilip deşifre edilmiştir. Bunun yanında gösterdikleri makro-psikokinezi etkileri için hiçbir illüzyonları tespit edilemeyen çok sayıda vaka da araştırmalarda rapor edilmiştir.

Psikokinezi araştırmaları

2018 yılında Etzel Cardeña, uluslararası düzeyde 40 üniversitede yürütülen 1.700 psikokinezi deneyinin bir meta-analiz değerlendirmesini yayınladı. Meta analiz çalışmalarında o güne kadar elde edilmiş araştırmalardan gelen veriler birleştirilip sonuca ulaşılmıştır. Bu Meta-analiz çalışması istatistiksel yollarla ölçülen mikro-psikokinezi çalışmalarını ve gözlemlenebilir ölçümlerle makro-psikokinezi çalışmaları olmak üzere 1700 psikokinezi deneyini içeriyordu. Araştırmacı, meta analiz sonucunda, sahtekârlık, seçici raporlama, çalışmaların kalitesizliği, deneysel veya analitik yetersizlik veya diğer sık ​​karşılaşılan eleştirilerle açıklanamayan bir psikokinezi gerçeğinin var olduğu sonucuna ulaşmıştır. Meta analiz çalışma sonuçlarını Amerikan Psikoloji uluslararası dergisinde yayınlamıştır.[2] Bu çalışma 1700 farklı araştırmanın ortak sonucu olması açısından önemlidir.

Makro-psikokineziyi gözlemlemek çok daha zordur çünkü doğada daha çok kendiliğinden olma eğilimindedir. Neyse ki, makro-psikokinezi yaşayan bazı kişiler, olayı doğru bir şekilde belgeleyebilecek saygın araştırmacılarla iletişime geçmiştir. Merhum nörobilimci ve parapsikolog Dr. Michael Persinger’in kalemi hareket ettirme yeteneğine sahip bir kız öğrencisi vardı. Dr. Persinger bunu doğruladı ve psikokinezi fenomeninin meydana geldiğini rapor etti, ancak bunun paranormal yollarla değil, modern bilimle açıklanabilecek fiziksel mekanizmaların sonucu olduğuna inanıyordu.[3]

Princeton Üniversitesinden araştırmacılar da metaanaliz çalışması gerçekleştirmişler ve araştırmaların psikokineziyi gösterdiğini belirtmişlerdir.[4] Bilimsel makalelerinin son cümlesini şöyle bağlamışlardır:

“Özetle, giderek artan kümülatif veriler, “kanıtlanmamış” diyen ürkek yaklaşımın ötesine geçmek için artık yeterince ikna edicidir ve psikokinezinin var olup olmadığından ziyade, psikokinezinin doğasını anlamaya odaklanmanın daha verimli olduğuna inanıyoruz.” Ekran görüntüsü de aşağıya eklenmiştir.

Başka bir araştırmada mikro psikokinezi oluşturabilen insanların beyinlerinde Alfa ve Teta beyin dalgaları incelenmiş ve bu psikokinezi olaylarının gerçekleşme anında beyinde daha büyük enerji dalgaları olduğu gözlemlenmiş, insanlarda bilinç ve odaklanmanın arttığı durumlarda oluşan beyin hareketlilikleri araştırmalarda rapor edilmiştir. [5]

2012 yılında yapılmış bir psikokinezi çalışması, kendilerinin biyoenerji üreten şifacılar olduğunu iddia eden 8 kişi ile yürütüldü. Bu araştırma bıçakla kesik açılmış salatalıkları dokunmadan iyileştirme yeteneklerini görmek için dizayn edildi. Araştırmacılar bu şifacıların dokunmadan sadece odaklandıkları salatalıkların diğer salatalıklardan çok daha hızlı iyileştiğini doğruladı ve çalışmalarını “Journal of International Society of Life Information Science” dergisinde yayınladılar.[6]

Bunlar gibi çok sayıda psikokinezi etkisini doğrulayan ve doğrulayamayan çalışmalar var. Örneğin Helmut Schmidt’in 1970’lerde yaptığı deneyler psikokinezi olgusunu doğrulayamadı. Fakat sonraki birçok araştırma doğruladı. “Journal of Parapsychology” dergisinde yayınlanan bir araştırma Helmut Schmidt’in mikro-psikonezinin herkeste görüldüğünü varsayarak rastgele örnekleme yaptığı için sonuçlarının hatalı çıktığını açıkladı. Araştırmaya göre mikro-psikokinezi olgusu da herkeste eşit derecede ortaya çıkmıyor. Bu yüzden sadece mikro-psikokinezi etkisinin görüldüğü bildirilen kişiler seçilerek araştırılmalı diye bildirmişlerdir.[7] Helmut Schmidt gibi psikokinezi etkilerini doğrulayamayan araştırmacıların yaptığı yöntemsel yanlışın bu olduğunu belirtiyor. Psikokineziyi görmek için halktan rastgele kişiler değil, özel kişiler seçilmeli diyor. Ekran alıntısı aşağıdadır:

Kısaca halk arasında nazar olarak bilinen psikokinezi olgusu bilimsel çalışmalarla araştırılmaktadır. Giderek artan sayıda kanıtlar psikokinezinin var olduğunu kanıtlamıştır, araştırmacılar artık var olup olmadığından çok nasıl olduğu sorusu ile ilgilenilmesi kanaatindedirler. Çift yarık deneyinde insan bilinci ve gözlemlemesi devreye girdiği zaman atom altı parçacıklarının davranış eklilerinin değişiyor olduğunun doğrulanması da evrende her şeyin görünen mekanizmalardan ibaret olmadığını çok şaşırtıcı etkileşim sistemlerinin olduğunu doğrulamaktadır. Psikokinezinin çalışma mekanizmaları ilerde yapılacak bilimsel araştırmalarla daha da netleşeceğini umabiliriz.

Nazarın dindeki yeri

Nazar (psikokinezi) şu ayette açıkça ifade edilmiştir.

68/51-“İnkar edenler, Kur’an ‘ı dinlediklerinde, bakışlarıyla seni neredeyse devireceklerdi. (Peygamber hakkında) O, bir delirmiştir, diyorlardı. ”

Bu ayetin nazarın gücünden bahsettiği söylenir. Ayetin iniş sebebinin ise peygamberin Kâbe’de Kuran okurken müşriklerin onu hasetli bakışlarla izlemeleri olduğu bildirilmiştir. Ayrıca Peygamberden rivayet edilen nazarla ilgili hadisler de ikincil bilgi kaynaklarıdır:

“Göz değmesi haktır. Eğer kaderi (delip) geçecek bir şey olsaydı, bu, göz değmesi olurdu.” [Müslim, Selam 42, (2188); Tirmizî, Tıbb 19, (2063)]

Ayetin tefsirine baktığımda Fahreddin Razi eskiden de nazar diye bir şeyin olmadığını savunanlar olduğunu ve insan ancak dokunarak tesir edebilir diyenler olduğunu bildirmektedir. Yani eskiden de tamamen materyalist Müslümanlar varmış. Fakat günümüzde materyalizm kanunlarının tek geçerli kanunlar olmadığı kuantum fiziği ile bakışların da madde ile etkileşebildiği gösterilmiştir. Ayrıca deneysel olarak psikokinezi (nazar) olgusunu kanıtlayan giderek daha fazla sayıda araştırma yayınlanmaktadır.

Fahreddin Razi ilgili ayetin tefsirinde bu skeptiklere şöyle der:

“İnsan, ya ruhtan, ya da bedenden ibarettir. Şimdi, eğer birincisi ise, nefislerin (ruhların) cevherleri ve mahiyetleri açısından farklı olmaları imkânsız değildir. Bu böyle olunca da, bunlar, kendilerinin ayrılmaz vasıfları ve eseri açısından da farklı olabilirler. Dolayısıyla da, bazı ruhlar ve nefisler için, özel bir etkinin bulunması hiç de uzak görülmemeli…”

Nazar (psikokinezi) kalıtsal bir özellik mi?

Fahreddin Razi ilginç bir rivayeti de aktarır. Mekke’de bir ailenin daha fazla nazar etkisi olduğu için o ailenin Hz Muhammed’e nazar etmeleri için görevlendirildiğini anlatır.

“Göz değmesi, Esed oğulları sülalesinde meşhurdu. Onlardan meselâ birisi, üç gün yemek yemez; kendisine rastladığı her şey hakkında, “Bu gün bunun gibisini görmedim..” der de, o şeyi de böylece nazarlardı. İşte böylece kâfirler, böylesi özelliği bulunan kimselerden, Hz. Peygamber (s.a.s) hakkında böyle söylemelerini istediler. Ama Allah onu korudu.”

2021 yılında yayınlanmış ilginç bir araştırmaya rastladım. Başlığının Türkçe çevirisi “Beyin-akıl kuantum mu?” olan makalede Profesör Stuart Kauffman yaptığı araştırmalara dayanarak psiko-kinetik etkinin genetik bir özellik olduğunu, insan evrimi sürecinde şekillendiğini ve kalıtsal bir özellik olduğunu ve bu konu hakkında daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor.[8, 9] Ekran görüntüsü aşağıda:

Nazar Kuran mucizesi mi?

Hayır nazarın gerçek olması bir Kuran mucizesi olarak değerlendirilemez. Çünkü nazar çok eski antik zamanlardan beri bilinen ve birikmiş tecrübelere dayalı bir olgudur. Peygamberimiz zamanında da biliniyordu. Hatta diğer medeniyetler tarafından da biliniyordu. Kuran’da “az kalsın seni gözleriyle devireceklerdi” denmesi nazarı bilen o toplumda elbette nazar olarak anlaşılmıştı. Nazar onlar için yeni bir bilgi değildi. Evet çok kadim bilgiler var ki materyalist gelişim evrelerini geride bırakan bilim insanları tarafından bu bilgilerin doğrulukları hayretle izleniyor.

“Bilim adamı, cehaletin dağlarına tırmandı. En yüksek zirveye ulaşma yolunda son kayayı fethederken orada asırladır oturmakta olan bir grup teolog tarafından karşılandı.”

Kısaca: Nazar var mı?

Bu yazıda nazar var mı yok mu sorusunu bilimsel veriler eşliğinde tartıştık. Kısaca psikokinezi konusunda yapılan araştırmaları derleyen metaanaliz çalışma sonuçları bize artık psikokinezinin var olup olmadığını değil nasıl olduğunu merak etmemizi tavsiye ediyor.

KAYNAKLAR

1. Irwin, H.J. and C.A. Watt, An introduction to parapsychology. 2007: McFarland.

2. Cardeña, E., The experimental evidence for parapsychological phenomena: A review. American Psychologist, 2018. 73(5): p. 663.

3. Walsh, D. (Host), & Davies, D. (Director). (2005). Shadow Hunter, Season 1. In JE. Eliot (Executive Producer), Shadow Hunter. Ocean Entertainment Ltd.

4. Radin, D., et al., Reexamining psychokinesis: comment on Bösch, Steinkamp, and Boller (2006). 2006.

5. Brucker, M. (2001). 2001: an energy odyssey. The Fürigen Papers. Institute for the Application of the Social Sciences. Maienfeld: Switzerland. .

6. KOKUBO, H., KOYAMA, S., TAKAGI, O., KAWANO, K., & YAMAMOTO, M. (2012). Bio-PK Detectivity of Fluorescence Measurement Method Early Spring Test. Journal of International Society of Life Information Science, 30(2), 208-224.

7. Varvoglis, M., & Bancel, P. A. (2016). Micro-psychokinesis: Exceptional or universal?. The Journal of Parapsychology, 80(1), 37.

8. Kauffman, S. and D. Radin, Is Brain-Mind Quantum? A theory and supporting evidence. arXiv preprint arXiv:2101.01538, 2021.

9. https://noetic.org/blog/is-the-mind-quantum/.

S.S.S: Nazar var mı?

 

Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?