365# Kuran evrimi yalanlıyor mu? İslam evrimle çelişir mi?

İslam evrimle çelişir mi? Kuran evrimi yalanlıyor mu? Kuran’da evrimle ilgili ayetler var mıdır? Evrimle çelişen veya evrimi destekleyen ayetler hangileridir? Kuran ve evrim konusunda bunlar gibi çok sorular geliyor ve bu yazıda Kuran evrimi yalanlıyor mu sorusuna cevap bulmanızı amaçlıyorum. Bu konu iki yazıda anlatılacaktır. İlk yazıda Kuran’da evrime ters bir ayet var mı sorusu yanıtlanacak, ikinci yazıda ise Hz. Adem’in yaratılışı evrime zıt mı sorusunun cevabı verilecektir. Birinci yazı daha çok Kuran için evrimi reddedenlerle bir hasbihaldir, ikinci yazı ise evrim için Kuran’ı reddedenlerle bir hasbihaldir.

Ön yargılarınızdan sıyrılıp söyleyeceğim son sözleri tahmin etmeğe çalışmadan sonuna kadar sabırla okumanızı tavsiye ediyorum. Kısa cevap olarak şunu söyleyeceğim ki, Hz isa’nın yaratılışı için evrimi inkar etmek gerekmediği gibi Hz Adem’in yaratılışı için de evrimi inkar etmek gerekmez. Hz Adem’in yaratılışı mucize iledir. Mucizelerde bilimsellik aranmaz ki evrimi inkâra sebep olsun. Hz Musa denizi ikiye ayırdı ve suyun iki yakası dağ parçası gibi durdu diye yer çekimi kuvvetini ve suyun akışkanlık kanununu inkâr etmemiz mi gerekiyor? Hayır gerekmiyor, çünkü denizin yarılması da bir mucizedir ve doğa kanunlarından hariç bir yaratılma durumudur. İnsanlığın ortaya çıkışı da Hz Adem mucizesi ile oluşmuş bir süreçtir ve evrim kanunun inkar edilmesini gerektirmiyor.

Kuran’ın evrimle çeliştiğini düşünenler

Kuran’ın evrimle çeliştiğini düşünen iki sınıf var. Birincisi, İslam’ın geleneksel yorumlarının her zaman en doğru olduğunu düşünenler. İkincisi ise İslam’a karşı çıkan ateist ve deistler. Bu iki kesim de Kuran’ın evrimle çeliştiğine inanıyor.

Kuran’ın evrimle çeliştiğinin düşünülmesinin asıl sebebi ise Adem’in yaratılışı anlatısıdır. Yani Kuran’a göre insanlık bir ilk insandan türemiştir. Fakat evrim teorisi ise ilk insan diye bir olgunun olmadığını, bütün türlerin yavaş yavaş evrimleştiğini var sayar.

Bizim teorimize göre ise İslam evrimle çelişmez, çünkü Kuran’a göre Adem’in yaratılışı bir mucizedir ve doğanın kendi akışı içinde gerçekleşmiş bir olay değildir. Bunu şu ayet açıklıyor:

Ali İmran 59: Allah katında İsa’nın durumu, tıpkı Adem’in durumu gibidir. Adem’i topraktan yarattı; sonra ona “Ol!” dedi, o da oldu.

Hz Âdem mucize ile yaratıldı

İsa’nın babasız olarak bir mucize sonucu doğduğunu biliyoruz. Allah özel olarak bir insan yaratmak istemişti ve anne babanın genetiğine ihtiyaç duymadan yepyeni bir genetik dizilimle bir insan yarattı. Fakat bu bebeği bir annenin rahminde büyüttü. Allah’ın özel olarak yarattığı Hz İsa’nın genetiği belki de Ona biz insan türünden çok daha ileri ve özel yetenekler kazandırıyordu. Belki de genetik yapısını incelesek çok özel olduğunu anlayabilecektik ve bu insanı yeni bir insan türü olarak bile tanımlayabilirdik. Bunları bilmiyoruz. Fakat şunu biliyoruz ki evreni yaratan ve ona kurallar koyan Allah’ın gücü evrenin kurallarını değiştirmeye de yeter. Her şeyi kurallara uygun yaptığı gibi bazen mucizeler ile sebepler zincirini de aşıp doğrudan yaratmalar gerçekleştirebilir. Tanrı’nın tanımı gereği mümkün olan bir olgudur bu.

Meryem 7-9: “(Allah buyurdu:) Ey Zekeriya, şüphesiz Biz seni, adı Yahya olan bir çocukla müjdelemekteyiz; biz bundan önce ona hiçbir adaş kılmamışız. ‘ Dedi ki: Rabbim, karım kısır (bir kadın) iken, benim nasıl oğlum olabilir? Ben de yaşlılığın son basamağındayım.” (Ona gelen melek:) İşte böyle ‘ dedi. “… Rabbin dedi ki: Bu benim için kolaydır, daha önce sen hiçbir şey değil iken, seni yaratmıştım.” ”

İşte Ali İmran 59 ayetinde de Allah Adem’in yaratılışını İsa’nın yaratılışına benzetmekte ve insanlığın yeni türünün aniden ortaya çıktığını belirtmektedir. Bu noktada Hz. Adem eğer mucize ile yaratıldıysa canlıların evrim geçiriyor olup olmaması Hz Adem’in yaratılışını bağlamaz. Adem yaratıldığı dönemde çeşitli insan türleri bulunabilir. Örneğin Neandertaller, Denisova insanları, Homo Erectuslar Dünya üzerinde yaşıyor ve yayılmış olsunlar. Allah yeni bir tür insan yaratmak istedi ve bunu meleklere “yeryüzünde yeni bir halife yaratacağım” sözüyle açıkladı.

Evrimi inkar etmek gerekmiyor

Yaratılış teorimize göre Allah Adem’i ve eşini yarattı. Adem’in yaratılışı eski insanların genetik yapılarına benzer oldu fakat eski insansıların gen yapıları düzenlenerek daha akıllı, daha maharetli bir insan türü ortaya çıktı. Dolayısı ile Hz Adem hem ilk insandır hem de diğer insansıların genlerindeki evrimsel birikimleri devralmıştır.

Yani Hz Adem’in mucize ile yaratıldığı söylendiğine göre artık Adem’in yaratılışı evrimle çelişir, bu yüzden evrimi reddedelim denmez. Buna gerek yok. Evrim ister olsun ister olmasın, canlılar ister mutasyonlarla gelişerek yavaş yavaş değişime uğrasınlar isterse ilk yaratıldıklarında şıp diye aynı görüntüyle yaratılmış olsunlar (Elbette ki bunu savunmak pek akıl işi değil). Demek istediğim şey Adem tıpkı İsa gibi mucize ile tek seferde yaratıldığı için evrimle bir işi yok. Adem’in yaratılışını savunacaksınız diye evrimi inkar etmeniz gerekmiyor.

• Ya abi! Fakat evrim diye bir şey yok. Bilim adamlarının uydurması.
• Kardeşim bu bilimin konusu, ayrıntılarını bilim insanları çözer. Bu bilimsel konuyla senin ilgilenmeni gerektiren ve reddetmeni sağlayan sebep yoksa sen ne diye Kuran adına evrimi reddediyorsun da mutasyonu, canlıların değişimini, doğal seleksiyonu laboratuvarda ve doğada gözlemleyen bilim insanlarının “bu din yanlışmış” diye düşünmelerine sebep oluyorsun? Hz Âdem’in yaratılışı mucize ile olmuşsa daha neden Kuran evrimle çelişir diyorsun? Evrim başka bir olgu, Kuran’ın anlattığı Âdem’in yaratılışı ise başka bir olgu. Tıpkı Hz Musa’nın denizi yarması ve denizin her iki yakasının dağ gibi iki kenarda beklemesinde bilimsellik aramadığımız gibi ve bunun mucize olduğunu söylediğimiz gibi Hz Âdem’in yaratılışının da bilimin doğal akışına uymasını beklemiyoruz. Kuran’a göre Hz Âdem Allah’ın dilemesi ve kudretiyle sebeplere bağlı kalmadan yaratılmıştır. HZ İSA’NIN YARATILIŞI İÇİN EVRİMİ İNKÂR ETMEK GEREKMEDİĞİ GİBİ HZ ÂDEM’İN YARATILIŞI İÇİN DE EVRİMİ İNKÂR ETMEK GEREKMEZ.

Yani mucize ile yaratılma konusunu anladıysanız artık Hz Âdem isterse çamur şeklinde yaratılmış olsun ve ruh üflensin, isterse Hz Âdem de tıpkı Hz İsa gibi kendinden önce yaratılmış insan türlerinden bir ferdin rahminde büyümüş olsun fark etmez. Bu iki durum da ne Kuran’a aykırıdır ne de mucize olduğu için evrimle uyuşması gerekmiyor. Evreni yaratan Tanrı’nın mucizeler de yaratabileceğine inanıyorsanız, Hz İsa’nın mucize ile oluştuğuna inanıyorsanız Hz Âdem’in mucize ile yaratılmış olması da size imkânsız gelmeyecektir.

İki elimle yarattığım

SORU: (Allah) Dedi ki: “Ey İblis, iki elimle yarattığıma seni secde etmekten alıkoyan neydi? Büyüklendin mi, yoksa yüksekte olanlardan mı oldun? (Sad 75)” ayetinin evrimle çeliştiğini düşünüyorlar. Bu ayeti göz önüne alırsak Kuran evrimi yalanlıyor mu?

CEVAP: Bu ayet evrimle çelişmez. Çünkü yukarıda anlattığımız gibi Hz Âdem mucize ile yaratılmıştır, diğer canlı türleri evrimsel gelişimlerine devam eder veya etmez, ayette bunla çelişen bir ifade yok.

İki el ile yaratmak

SORU: Peki iki el ile yaratmak ne demektir?

CEVAP: Kuran halk arasında kullanılan deyimleri çok kullanır. İşte bunlardan biri de “elleriyle yapmak” ifadesidir ki kendi yapmak, kendi işlemek manasındadır. Şu ayet elleriyle yaratmak ifadesinin sadece insanlar için kullanılmadığını gösteriyor:

Yasin 71: Ellerimizin yaptıklarından, onlara sahip oldukları hayvanlar yarattığımızı görmüyorlar mı?

Şu ayetler de Arapça’da, tıpkı Türkçe’de olduğu gibi el ile ilgili deyimler olduğunu ve Kuran’ın bu deyimleri kullanarak maksadını anlattığını gösteriyor:

Fetih 10: ALLAH’ın eli onların elleri üzerindedir…

Mümtehine 12: Elleri ve ayakları arasında bir iftira düzüp uydurmamak…

İsra 29: Elini bağlayıp boynuna asma. Onu büsbütün de açma.

Hac 10: (Ey insan) Bu, senin ellerinin önden takdim ettikleridir.

Rum 41: İnsanların elleriyle kazandıkları (amelleri) yüzünden karada ve denizde bozulma meydana geldi.

Bakara 195: Kendi elinizle kendinizi tehlikeye atmayın

Nur 62: Öyleyse, nasıl olur da, kendi ellerinin sundukları sonucu, onlara bir musibet isabet eder, sonra sana gelerek: “Kuşkusuz, biz iyilikten ve uzlaştırmaktan başka bir şey istemedik” diye Allah’a yemin ederler?

Nisa 77: Hiç görmedin mi şu kişileri ki kendilerine: “Ellerinizi (savaştan) çekin, namazı tam kılın, zekatı verin” denmişti.

Nisa 91: Eğer sizden uzak durmazlar, barışa yanaşmazlar ve sizden el çekmezlerse onları yakalayın, bulduğunuz yerde öldürün.

Maide 64: Yahudiler: “Allah’ın eli sıkıdır” dediler. (Asıl) onların elleri bağlıdır (cimridirler) ve söylediklerinden dolayı lanetlendiler.

Maide 94: Ey iman edenler! Elbette Allah (hac veya umre için ihramlıyken) ellerinizin ve mızraklarınızın ulaşacağı bir avlanma ile (onu yasak ederek) sizi dener.

Enfal 70: Ey peygamber, elinizde bulunan esirlere de ki…

Tevbe 67: Elleri sıkı mı sıkıdır.

Kısaca Sad 75 ayetindeki “iki elimle yarattığıma seni secde etmekten alıkoyan neydi?” ifadesi de deyimsel bir ifadedir ve kendim yaptığım, kendi irademle ve kudretimle yaptığım anlamına gelmektedir.

Her şeyin aynı şekliyle yaratılması – yaratılışta durağanlık

SORU: Kuran evrimle çelişir mi konusunda şunu sormak istiyorum. Kuran’a göre Dünya’daki canlılık bir anda mı yaratılmıştır? Yoksa süreç içinde yavaş yavaş mı yaratılmıştır?

CEVAP: Çevremizde gözlemlediğimiz kadarıyla Allah her şeyi süreç içinde yapıyor. Ağacı, ırmakları, denizleri, dağları, bebeği, hayvanı ve her şeyi yaratan Allah’tır ama hiç biri pat diye oluşmuyor. Ağaç tohum halinde başlayıp yaratılıyor, hakeza insan ve hayvanlar da öyle. Kuran ise hiçbir ayetinde canlıların veya evrenin pat diye yaratıldığını belirtmezken tam aksine Dünya’nın 6 günde yaratıldığını belirtiyor ve içindeki yiyeceklerin ise 4 günde oluştuğunu belirtiyor.

Fussilet 10: Orda (yerde) onun üstünde sarsılmaz dağlar var etti, onda bereketler yarattı ve isteyip arayanlar için eşit olmak üzere oradaki rızıkları dört günde takdir etti.

Yiyecekler bitkisel ve hayvansal canlılar olarak kabul edilirse bunların bir anda değil de 6 gün içinde aşama aşama yaratılan Dünya’nın 4 günü içinde aşamayla yaratıldığını belirtiyor. (6 günde yaratılışın ne demek olduğu ayrı bir konu olup detayını merak ediyorsanız şu iki yazıya bakınız:

45# GÖKLERİN VE YERİN 6 GÜNDE YARATILMASI NE DEMEKTİR?

340# Dünya 6 günde mi yaratıldı 8 günde mi?

Topraktan yaratılış

SORU: “İnsanı yaratmaya çamurdan başladı. Sonra onun neslini hakir bir sudan yarattı.” (Secde, 32/7-8) ayetine göre Adem topraktan heykel gibi mi yaratılmıştır? Topraktan ve çamurdan yaratılma ne ifade etmektedir?

CEVAP: Öncelikle bu ayetlerden Hz Adem’in topraktan ve çamurdan heykel gibi yaratıldığını da anlasanız, topraktan yaratılmanın başka bir hakikati anlattığını da anlasanız bu durum evrimi reddetmenizi gerektirmez. Baştan beri anlattığımız gibi Hz. Adem’in yaratılışı bir mucizedir ve bu yüzden evrimden bağımsızdır. Siz sadece Hz Adem’in yaratılış mucizesinin nasıl gerçekleştiğini sorgularsınız ki bulduğunuz hiçbir cevap Kuran evrimle çelişir mi sorusunun cevabıyla ilgili değildir. Sadece mucizenin nasıl gerçekleştiği ile ilgilidir. Yani topraktan heykel gibi yaratılmaya da inanabilirsiniz veya topraktan yaratılmanın başka bir hakikati anlattığını da düşünebilirsiniz.

Eğer sorarsanız ki sizce hangisini anlatıyor? Şu şekilde cevap veririm: Kuran’da hepimizin topraktan yaratıldığı söylenir fakat bizler çamurdan heykel şeklinde yaratılmıyoruz, annemizin karnında bir aşamadan geçerek yaratılıyoruz.

Fatır 11: “Ve Allah, sizi topraktan yaratmıştır, sonra bir katre sudan, sonra da size eşler halketmiştir…”

Demek ki topraktan yaratılma konusu toprağın bir araya gelip çamurdan heykel olması değildir. Bu ayet Müteşabih bir ayettir ve bilimsel olarak gerçekliği de şöyledir:

İnsanın hammaddesi tamamen topraktır ve ölünce de bu hammadde tekrar toprak olarak toprağın döngüsüne geri döner. İnsan hayattayken yedikleriyle büyür, gelişir ve hayatını devam ettirir, yedikleri ise toprağın dönüşmüş hali olduğu için insan bedeni de toprağın dönüşmüş halidir. İnsan ölünce tekrar toprak olup toprağa dönünce bu topraktan da yeni otlar ve sebzeler yetişir ve bu toprak yeni canlılara beden olur. Bu yüzden insan yeryüzündeki tüm hayvanlar ve bitkiler gibi topraktan yaratılmıştır. Kuran’da da cinlerin ateşten yaratıldığı belirtildiği için bunu daha net anlayabiliyoruz. bunu şöyle yorumluyorum, Dünya’nın ilk hali tamamen bir ateş küre olduğu için ateşten varlıklar vardı, fakat daha sonra Dünya soğumaya başlayıp yüzü kabul tutunca yani toprak oluşunca topraktan canlılar da yaratıldı. Böylece cin medeniyeti yerin altında insan medeniyeti ise yerin üzerinde kaldı. Doğrusunu Allah bilir.

Balçıktan yaratılma

SORU: Kuran’da insanın Salsal ve Hame-in mesnun’dan yaratıldığı söylenir. Bunlar kurumuş balçık demektir. Bu ayetler evrimle çelişir mi?

CEVAP: Tekrar ediyorum, Hz Âdem ister çamurdan heykel gibi yaratılmış olsun isterse bu kurumuş balçık ifadeleri Müteşabih ifadeler olup, gerçek anlamı bilim geliştikten sonra anlaşılsın, Kuran evrimle çelişir mi sorusuna bir cevap vermez. Çünkü Âdem mucize olarak yaratılmışsa artık mucizenin nasıl geliştiğinin evrim ile bir alakası olmaz.

Fakat balçıktan yaratılma Müteşabih bir ifadedir ve bilimle uyuşan bir gerçekliği vardır. Sadece insan değil tüm karbon bazlı biyolojik hayat kurumuş balçıktan ortaya çıkmıştır. Bunu daha önce şu yazıda anlatmıştık:

300# Salsal nedir? Fehhar ve Hame’in Mesnûn nedir?

Tek nefisten yaratılma

SORU: “ Ey insanlar sizi tek nefisten yaratan, ondan eşini yaratan ve her ikisinden birçok erkek ve kadın türetip-yayan Rabbinizden korkup-sakının… (Nisa 1)” ayetini göz önünde bulundurursak İslam evrim ile çelişir mi? Kuran evrimi yalanlıyor mu?

CEVAP: Ayeti insanlığın iki kişiden türediği şeklinde anlayabilirsiniz. Bu anlayışınız Kuran gerçeklerine aykırı değildir. Çünkü Bakara 30-38 arası ayetlerde Allah yeryüzünde halife yaratacağını söyledikten hemen sonra meleklere Âdem’e secde edin denildiğinin söylenmesi yeni insan türünün bu kişiler ile başladığını gösterebilir.

Yukarıdaki Nisa 1 ayeti Âdem’in mucize yaratılışından bahsettiği için evrimle paralel olması gerekmiyor ve bu gibi ayetlerden dolayı Kuran’ı ve İslam’ı evrimle çelişiyor göstermek de hatadır. Çünkü mucizelerin bilimsel yöntemlerle açıklanıyor olması aranmaz ki evrimi inkâra sebep olsun. Hz Musa denizi ikiye ayırdı ve suyun iki yakası dağ parçası gibi durdu diye yer çekimi kuvvetini ve suyun akışkanlık kanununu inkâr etmemiz mi gerekiyor? Hayır gerekmiyor, çünkü bu bir mucizedir ve doğa kanunlarından hariç bir yaratılma durumudur.

Yani Nisa 1 ayetinde belirtilenin ister Âdem ve eşi olsun isterse Müteşabih olarak başka bir bilimsel gerçekliği anlatmış olsun sonuç değişmez. Kuran evrimi yalanlıyor mu sorusunun muhatabı değildir. Peki bu ayetin ne ifade ettiği hakkında şahsi görüşümü sorarsanız bu ayette Hz Âdem’in ve eşinin durumunu anlamak için bazı sorunlar var ve anladığıma göre bu ayet embriyolojik gelişimden haber veriyor. Ben bu soruyu daha önce şu yazımda anlatmıştım:

130# Erkeklerde neden meme ucu var?

Kısaca, Kuran evrimi yalanlıyor mu?

Buraya kadar anlattıklarımızdan Kuran evrimi yalanlıyor mu sorusunun cevabını gösterdik. Kısaca hayır Kuran’da evrime ters düşen bir ayet yoktur. Çünkü Kuran açısından bakarsanız Hz Adem mucize ile yaratılmıştır, evrime uyması gerekmiyor. Evrime kişisel olarak karşı çıkabilirsiniz, inkar edebilirsiniz, hiç önemli değil. Yeter ki Hz Adem’in yaratılış mucizesinin bir doğa kanunu ile çelişeceğini düşündüğünüzden dolayı evrime karşı çıkmayın. İşte sorunlu olan bakış açısı bu. Maalesef bu basit farkı anlayamayan, ne evrimi doğru düzgün anlayabilmiş, ne kitabı ön yargılardan sıyrılıp okuyabilmiş bazı Müslümanlar Kuran evrimle çelişmez diyenleri haksız yere aforoz etmişlerdir. Oysa bu yazıdan anladınız ki mucizeler bilimle uyuşması veya çelişmesi gerekmediği gibi Kuran da evrimle uyuşması veya çelişmesi beklenmez. O zaman ne olacak?

Elbette ki bu makale Allah’a inanan kişiler için yazılmış bir makaleydi. Yani Kuran’ın evrim teorisi aleyhine bir ayeti olmadığını göstermek içindi. Bu yazı daha çok Kuran için evrimi inkâr edenlerle yapılmış bir hasbihal niteliğindedir.

İkinci yazı ise Adem’in yaratılışının neden evrimle çelişmediğini açıklıyor. O yazı ise daha çok evrim için Kuran’ı inkâr edenlerle yapılmış bir hasbihal niteliğindedir.

İkinci yazı: 366# Yaratılış teorisi mi evrim teorisi mi?

 

Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?