Yaşadığımız zamanımızın giderek daha da azaldığını hissediyor musunuz? Şahsen ben hissediyorum ve konuştuğum birçok kişi de çocukken zamanımızın daha uzun olduğunu fakat giderek zamanımızın daha kısaldığını hissettiklerini söylüyorlar. Bu şuna benziyor, marketlerde fiyatlar artmadan önce cebimizdeki bir miktar parayla daha çok alışveriş yapabiliyorduk. Ama şimdi aynı parayla 2-3 parça alınca eriyip gidiyor. İşte aynısı zaman için de geçerli.
Peki bunun sebebi nedir? Hikâyenin başlangıcı şöyle:
Einstein tarafından yüzyıl önce keşfedilen özel görelilik yasası evreni zamandan bağımsız olarak düşünemeyeceğimizi çünkü evrenin dördüncü boyutunun zaman olduğunu gösteriyordu.[1] Üstelik zaman stabil değil değişkendi. Evrenin farklı yerlerinde farklı zaman akıntıları vardı; zaman, hızdan veya kütle çekiminden etkilenirdi. Einstein hızlanan bir insan için zamanın daha yavaş akacağını bildiriyordu. Yani uzayda ışık hızına yakın seyahat eden bir astronotun zamanı yavaşlar ve Dünya’da geçen zamanla karşılaştırıldığında çok daha az bir zaman yaşamış gibi olur.[2] Örneğin Dünya’da 90 yıl geçerken ışık hızına yakın bir uzay gemisi içinde gezen bir astronotun (hızına bağlı olarak) 10 yılı geçmiş olabilirdi. Bu kuram 100 yıldır çeşitli deneylerle defalarca ispat edildi. [3]
Daha sonra, 2011 yılında, üç astronom, evrenin artan bir hızla genişlediğini buldukları için Nobel ödülü aldılar.[4]
Normalde kütle çekiminden dolayı evrenin genişlemesinin giderek hızlanamayacağı biliniyordu. Fakat bu bilim insanları bizden uzaktaki süpernovaların sadece uzaklaşmadığını aynı zamanda hızlanarak uzaklaştığını gösterdiler. Bu hızlanmayı açıklamak için evrende bilinmeyen gizli bir enerji olduğu teorisini öne sürdüler ve bu enerjinin adını karanlık enerji koydular.[5] Bu enerjinin tüm evrenin % 68’ini oluşturduğunu bildirdiler.
Bu teoremden yola çıkarak yukarıdaki iki bulgu birleştirilince eğer geçmiştekinden daha hızlı ilerleyen bir evren dokusu içinde bulunuyorsak zamanımızın giderek yavaşladığı sonucu çıkıyordu. Yani buradaki ana nokta evrendeki genişlemenin gittikçe daha da hızlanması ve zamanın hızında da değişim olmasıdır.
Genişleyen evren fikri bilim çevrelerince geniş kabul görse de farklı düşünceler de yok değil. Bilbao Üniversitesi’nden Jose Senovilla ve arkadaşları evrenin artan bir hızla genişlemediğini, bunun bir algı hatası olduğunu düşünüyor.[6-11] Bu yeni çalışmaya göre uzay hızla genişlemiyor, fakat zaman yavaşlıyor. Yani Prof. Senovilla genişleyen bir evrene değil; evrenin artan hızla genişlemesine karşı. Zamanın yavaşlamasını şöyle anlatılıyor: “Pilleri bitmek üzere olan bir saatiniz olsun. Piller tamamen doluyken şimdikine göre zaman daha kısa olacak, dakikalar daha hızlı akacaktır. Piller tamamen doluyken 60 dakikalık bir filmi şimdi bir kez daha izlediğinizi varsayalım. Eğer saatinizin pillerinin bitmek üzere olduğunun farkında değilseniz bu kez film bittiğinde saatinize bakarsanız filmin hızlandığını düşüneceksiniz. Çünkü bu kez film 60 dakikadan daha az sürdüğünü düşüneceksiniz. (örneğin saatinize göre 20 dakika geçtiğini fark edip 40 dakikalık bir kısalma olduğunu sanabilirsiniz.) Ancak değişen, filmin süresi değil dakikaların kendisi. Kendi ifadesiyle ‘’zamanın zamanı azalıyor.’’[12]”
Bir örnek de ben vereyim; Örneğin sinema filmlerini sürekli hızlı oynatarak izleyen biri filmlerin 3 dakikalık olduğunu bilir. Fakat aslında o film bir buçuk saatliktir. Aynı filmi izliyor fakat 3 dakika olarak algılıyor. İşte eski insanlarla aynı hayatı yaşadığımız halde zamanın akış hızı değiştiği için biz onların yaşadığı hayatı daha kısa sürede yaşayıp bitiriyoruz.
Burada dikkat edilmesi gereken nokta ömür aynı kalıyor. Fakat zamanı azalıyor. Tıpkı Jose Senovilla’nın yukarıdaki “değişen film değil sizin dakikalarınız” sözünde olduğu gibi. Bu da Hz Nuh’un ve aslında kendi çağdaşlarının nasıl yüzyıllarca yaşadığını açıklıyor.
Zamanın bu göreceli halini daha iyi anlamak için Einstein’ın verdiği ikizler paradoksu örneği üzerini biraz açalım. Einstein der ki ikiz kardeşlerden biri bu Dünya’da kalsa ve diğeri uzayda ışık hızına yakın hızlarda uzun bir süre seyahat etse idi Dünya’ya döndüğünde diğer ikiz kardeşini yaşlanmış olarak bulacak fakat kendisi genç kalacaktı. Örneğin Dünya’daki kardeş 90 yıl yaşlanmışsa uzayda seyahat eden kardeş yalnızca 10 yıl yaşlanmış olacaktı. Bu durum zamanın göreceliğidir ve uzaydaki kardeş eğer uzayda 100 yıl yaşamış olsa idi bu durumda Dünya’daki zaman göre 1000 yıl yaşamış olacaktı. Geri döndüğünde Dünya’da 1000 yıl geçmiş olacaktı. Aynı bu şekilde maddelerin hızına göre zaman akışı değişir. Bu durumda bizlerin artmış hızla genişleyen bir evrende yaşıyor olmamız veya azalan hızla bir zamanın içinde yaşıyor olmamız aynı sonucu doğuracaktır ve eski insanlarla kıyaslandığında göreceli zaman farklılıkları oluşacaktır. İşte Kuran bize bu durumu işaret ediyor ve bizim zamanımıza kıyasla Nuh’un 1000 sene yaşadığını haber veriyor. Tıpkı ikiz kardeşlerden uzayda ışık hızına yakın dolaşanın Dünya’dakilere nispeten 1000 sene yaşamış olması gerçeği gibi.
Hz Nuh’un 1000 yıldan 50 yıl eksik yaşadığını söylediği Ankebut 14. ayete baktığımızda, ayetin orijinali şöyledir: “elfe senetin illâ hamsine âmen”. İmam Ferra bu ayetin Arapça detayını bizlere açıklıyor. Lütfen buraya dikkat! “Ayet bilinçli olarak Elfe (bin) sayısı senetin (sene) kelimesi ile kullanırken, hamsine (50) sayısını âmen (yıl) kelimesi ile kullanılıyor. Niçin Allah her iki ifadeyi de sene ya da yıl olarak kullanmıyor? Sebebini İmam Ferra şöyle yorumluyor: Sene ile yıl Arapçada aynı anlamı karşılamaz. Arapçada sene (senetin) verimsiz geçen zaman dilimini ifade ederken ‘âm (yıl) verimli geçen zaman dilimini kast eder.”[13]
Bu ince ayrıntıyı yakalayan İmam Ferra 1200 yıl önce yaşamış bir âlimdir. O zaman ise zamanın göreli olduğu kavramı bilinmiyordu. Bilinseydi muhtemelen burada Allah’ın sene kelimesini ifade ederken iki ayrı kelime kullanmasının, bizlere zamanın göreceli olduğunu anlatmak istemesinden kaynaklandığını anlayacaktı. Ama bu ince ayrıntıyı bu günlere taşıdığından dolayı kabri nur olsun diyoruz.
Bazılarının, bu ayetlerin rakamsal bir değeri olmadığı ve sadece çokluk ifade ettiği iddialarına da katılmıyorum, çünkü Kuran’ın hemen anlayamadığımız sözlerine “burada benzetme yapılıyor” gibi ifadelerle geçiştirsek te zamanı gelince bunların nasıl derin bir gerçek ihtiva ettiğini şu ana kadar ki tecrübelerimle hem ben gördüm, hem herkes günden güne görmektedir.
Bu yeni bilimsel bulgular ışığında, Hz Nuh’un bizim ömrümüzle karşılaştırıldığında göreceli 950 ve 1000 senelik bir zaman yaşamış olduğu söylenerek, göreceli zaman gerçeği Kuran’da ifade ediliyor. Peki, eskiye göre zamanımızın kısaldığını ve dolayısıyla eskilerin aynı bedenle aynı biyoloji ile bizden daha uzun hissedilen bir zamanı yaşadıklarını Jose Senovilla ve ekibi daha birkaç yıl önce açıklamışken bu gerçek 1450 sene öncesinde yazılmış Kuran-ı Kerim’de nasıl var olabilir. Üstelik böyle bir teorem şu ana kadar en dahi insanların aklının ucuna bile gelmedi.
Tabi şunu da ifade edeyim henüz bilim insanları zamanın ne hızla değiştiğini bilmediği için bunu formülize edemiyorlar. yani zamanın ne hızda değiştiği bilinseydi 80.000 sene önce yaşayan insanlar bizim zamanımıza göre şu kadar bir zaman yaşamışlardır diye açık bir rakam verilebilirdi. Fakat zamanın değişim hızı henüz bilinmiyor ve zamanımızın eski zamanlara göre ne kadar değiştiğini şu an için hesaplayamayız. Şu anda bilebileceğimiz tek şey eski zamanların insanlarının zamanlarının bizden daha uzun olduğudur.
Önemli mi bilmiyorum ama bir ayrıntı daha nakledeyim. Bu ayet 29. surenin 14. ayetidir. Araştırdığımda Jose Senovilla’nın zamanın yavaşladığını açıklaması da hicri 1428 in son ayında olmuş fakat yaygınlaşması ise 1429 (2008) yılında olmuş. [14] Anlaşılıyor ki kıyamet yaklaştı (kamer 1) ayeti de bize önemli bir ders veriyor ve gittikçe kıyametin zamanının azalacağını haber veriyor.
Kuran’ın anlaşılmaz görülen ayetlerinin altında öyle mucizeler saklanmış ki bu mucizeler ancak zamanı gelince aydınlatılabiliyor. Bu sürede insanlar sadakat testinden geçiyor gibi. Bu tür ayetleri alaya alıp insanları yollarından çevirmek isteyenler en sonunda karşılaştıkları bilimsel gerçekler karşısında büyük bir mağlubiyete uğrayıp kendilerini gülünç ve “akıl edemeyen” konumuna düşürmüş oluyorlar. Allah’ın “müteşâbih ayetleri ancak âlim olan kullarım anlar” dediği gerçekte bu olsa gerek.
Soru: “Bazılarının, bu ayetlerin rakamsal bir değeri olmadığı ve sadece çokluk ifade ettiği iddialarına da katılmıyorum” denilmiş. Hazreti Nuh’un 950 yıl yaşaması zamanın göreceliliğiyle alakalıysa bu ayetlerin çokluk ifade ettiğini söyleyenler nerede yanılıyorlar? Aynı anlama gelmiyor mu?
Cevap: Ayette sadece 1000 sene ifadesi kullanılsaydı ben de “burada uzun bir zaman demek istiyor, gerçek rakam değil” derdim. Fakat 1000 seneden 50 eksik deyince işler değişiyor. 50 ifadesi bu rakamların gerçek bir sayıyı gösterdiğini açıklıyor (Fakat o zamanlar yaşların hesabı da farklı olabilir). Yine Tevrat’ta da Hz. Nuh 950 yıl yaşadı demesi de bunu destekliyor. Muhtemelen orjinal Tevrat’ta da kavmi içindeki yaşı 950 yıl olarak açıklanmıştı, fakat Ezra ve adamları Tevrat’ı aklından yeniden yazarken bazı bilgileri karıştırmış olabilirler. Veya daha sonraları bir anlam kayması olmuş olabilir.
Hz. Nuh’un yaşı hakkında olası bir diğer ihtimal
Sümerlerden kalan bir yazıt, krallar listesini açıklıyor. Krallar listesi, tufandan önceki krallar ve tufandan sonraki krallar olarak ayrılmış. Kralların hüküm süreleri ise binlerle ifade ediliyor. Buradan anlaşılıyor ki eski Sümerler devrinde insan yaşı binlerle hesaplanıyordu. Yani Nuh’un ömrünün öyle denilmiş olmasının bir hikmeti de kendi zamanının ömür ölçüsü ile verilmiş olması olabilir. Bu sayede Hz Nuh’un yaşadığı dönem hakkında bilim çağı araştırmacılarına önemli bir ipucu verilmiş olabilir. Tufandan önceki kralların yaşları binlerle verilirken, tufandan sonraki kralların yaşları ise gittikçe düşüyor ve normal değerlere ulaşıyor. Sümerler ismi de muhtemelen Hz Nuh’un oğlu Sam’dan geliyor olabilir.
KAYNAKLAR
- Townsend, P.K. and M.N. Wohlfarth, Accelerating cosmologies from compactification. Physical review letters, 2003. 91(6): p. 061302.
- Fock, V., The theory of space, time and gravitation. 2015: Elsevier.
- Fiscaletti, D. and A. Sorli, Space-time curvature of general relativity and energy density of a three-dimensional quantum vacuum. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio AAA–Physica, 2015. 69: p. 55.
- Schmidt, Q. and A. Brian, Illuminated Universe. Nature, 2016. 537: p. S205.
- Caldwell, R.R., M. Kamionkowski, and N.N. Weinberg, Phantom energy: dark energy with w<− 1 causes a cosmic doomsday. Physical Review Letters, 2003. 91(7): p. 071301.
- https://curiosity.com/topics/some-physicists-think-time-may-be-slowing-down-and-will-eventually-stop-curiosity/.
- https://www.wired.com/2007/12/scientists-time/.
- https://www.nature.com/scientificamerican/journal/v303/n3/full/scientificamerican0910-84.html.
- https://www.express.co.uk/news/science/794842/time-SLOWING-down-FROZEN-chilling-theory.
- https://futurism.com/is-time-disappearing-from-the-universe/.
- http://www.digitaljournal.com/article/326896.
- https://www.kozmikanafor.com/genisleyen-evren/.
- https://www.fehmiuyar.net/chapter/kur-an-nuh-un-950-yil-yasadigini-mi-iddia-ediyor.html.
- https://www.newscientist.com/article/mg19626354-000-is-time-slowing-down/.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Sumerian_King_List
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Yazıda güzel bilgiler paylaşılmış. “Bu yeni bilimsel bulgular ışığında, Hz Nuh’un bizim ömrümüzle karşılaştırıldığında göreceli 950 senelik bir zaman yaşamış olduğu söylenerek, bu gerçek Kuran’da ifade ediliyor” demişsiniz. Peki Hz.Nuh bizim zamanımıza göre kaç yıl yaşamış oluyor bu durumda?
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Bilimsel ince hesaplar gerektirir. Bilimin bu konuyu daha detaylı ve ince hesaplarla açıklaması belki bir yüz sene daha alır.
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Tabi bu durumda, bazı kimselerin dediği gibi “Hz.Adem’den bu zamana 7-10 bin yıl civarı süre geçti” iddiası da zayıf bir ihtimal olarak kalıyor. Hz.Nuh, Hz.Adem’den sonra gelen bir peygamber olduğuna göre bilime göre kısa denilebilecek 7-10 bin senelik bir sürede zaman algısı bu kadar değişmez demekte bir sakınca olmaz sanırım. Saygılar.
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur:
“Zaman yaklaşmadıkça (azalmadıkça?) kıyamet kopmaz. Öyle ki bir yıl bir ay gibi olur, bir ay bir hafta gibi olur, bir hafta bir gün gibi olur, bir gün bir saat gibi olur, bir saat de bir ateş tutuşması gibi olur” (Tirmizî, Zühd: 16)
Zaman konusunda böyle bir sözü bir peygamberden başkası söyleyemez diye düşünüyorum.
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?