Kuran’da miras ayetlerinde hata mı var? (Nisa 11-12) Kuran’da matematik hatası yoktur, fakat gözden kaçırdıkları noktalar vardır.
Miras ayetlerinde hata mı var konusunun özet anlatımı
Kuran’da, miras ayetleri açıklanırken en başta bunların tavsiye olduğu söylenir. Yani kaç tane mirasçı varsa o ayette mirasçıların birbirine göre oranları düzenlenerek tam bölüşüm yapılacak şekilde hesabınızı yapın demektir. Kesin katsayılar değildir.
Örneğin; ölen bir adamın kız evlatlarına malın 2/3’ünü verirsiniz, anne ve babasının her birine 1/6, karısına 1/8 verdiniz mi toplam 1,125 olur. Yani mal yüzde 125 çıkar. Hâlbuki yüzde yüz çıkmalıydı, sonuç 1 olmalıydı derler.
İşte bu gibi sayısız kombinasyonda Allah’ın tavsiyesine uygun NİSPİ ORANLAR ile bölüşümün düzenlenmesi gerekir. Miras ayetlerinde hata mı var sorusu buradaki ayeti tam anlayamamaktan kaynaklanıyor.
Miras ayetlerinde hata mı var konusunun detaylı anlatımı
Verilen örnekteki rakamları mutlak oran tarzında algılarsanız oran sonucunun bir (1) rakamından daha az çıktığı da bir sürü denklem yazabilirsiniz. Mesela yukarıdaki örneğe göre mirasçılar sadece bir kız çocuğu olsa idi mirasın 1/2’sini alırdı, yani 0,5 sayısı ortaya çıkar ki bu da 1 rakamından azdır, eşit değildir.
Mirasta bir kişi varsa ne olacak?
Ölen birinin sadece bir kızı kalabileceğini veya anne babasının kalabileceğini herkes bilir. O halde demek ki burada 1’e eşitlenecek bir denklem verilmemiştir. Kuran’da matematik hatası var yanılgısının temeli buradan kaynaklanıyor.
Peygamberin hayatında yaptığı miras paylaşımlarında denklemin 1 rakamını geçtiği bir vaka olmamış diye biliyoruz. Ama denklemin 1’den az çıktığı durumlar çok olmuş. Yani miras paylaşılınca artmıştır ve Hz. peygamber bu arta kalan mirasları bir hakem olarak yakın akrabalardan uygun gördüğüne bırakmıştır. Buna miras literatüründe asabe deniyor. Kısaca, Asabe mirastan kalan malı alan yakın akrabalardır. Kuran’da, miras bölüşümü esnasında orada bulunan yakın akrabalara da pay verilmesi gerektiği belirtilerek bu asabe durumuna cevaz vermiştir (Nisa 7).
Kuran’da arta kalan malın akrabalara nasıl dağıtılacağı hakkında bilgi verilmemiş. Bu yüzden bu konu miras hakemlerinin takdirine kalıyor. Yani artan bir miras olursa ister hiç miras almamış kişilere ve isterse mirastan pay almış fakat durumu bu kalan mirası da almaya daha uygun olan bir akrabaya da verilebilir. İsterse de artan malı mirasçılara kendi katsayıları ölçüsünde nispi olarak tekrar paylaştırabilir. Bu dağıtım, miras hakeminin takdirine kalmıştır.
Kütüb-ü sitteden alıntılar yaparak miras ayetlerinde hata mı var konusuna örnekler verelim:
Kütüb-ü sitte (4714):
Kütüb-ü sitte (4714): İmrân İbnu Husayn (radıyallahu anhümâ) anlatıyor: “Resülullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a bir adam gelerek: “Oğlumun oğlu vefat etti. Ondan miras hakkım nedir?” diye sordu. Aleyhissalâtu vesselâm:
“Sana altıda biri var!” buyurdu. Adam dönüp gidince geri çağırdı ve:
“Sana diğer bir altıda bir daha var!” buyurdu. Adam dönüp gidince tekrar çağırdı ve:
“Diğer altıda bir, (hak değil) fazladan bir ikramdır!” buyurdu.” [Ebu Davud, Feraiz 6, (2896); Tirmizî, Feraiz 9, (2100).]
Ebu Davud der ki: “Katade şunu söyledi: “(Sahabe, Resülullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın bu kimseyi, başka) hangi varisler olduğu halde varis kıldığını bilmiyor.” Katâde devamla der ki: “Dedenin tevarüs ettiği en az miktar, altıda birdir.”
AÇIKLAMA:
Şarihler, bu taksim sırasında, ölen torunun herkesçe bilinen iki kız olması gerektiğini belirtirler. Böylece o iki kız evlada üçte iki düşecek, geriye üçte bir kalacaktır. Bu üçte birin yarısı -ki altıda bir eder- büyükbabaya kalmıştır. Bu altıda bir, büyükbabanın normal hissesidir. Geriye ikinci altıda bir kalmaktadır.
Resülullah, başka ehl-i feraiz (hisse düşen varis) olmadığı için bunu da dedeye tahakkuk ettirmiş. Ancak bunu, kanuni bir hisse sayılmasını önlemek için ikinci kere çağırarak vermiş; onun asabelikten gelen ziyade bir bağış olduğunu da ayrıca belirterek: “Diğer altıda bir tu’medir (ikramdır)” demiştir.
Yine miras bölümünde sadece bir kızın olduğu diğer durumlarda da Hz. peygamber mirasın kalanının yakın akrabalara dağıtılmasını emretmiştir. (Bkz. El Camiüs Sahih VI 2476 (6352), Es Sahih III 1233 (1615))
Buradan şunu anlıyoruz ki ayetler bir denklem oluşturup, denklemin sonucunu 1’e tamamlamak gibi bir amaç gütmüyor. Kuran’da matematik hatası yanılgısı ise 1’e toplanan nispi değil mutlak oranlar olduğunun düşünülmesinden kaynaklanmaktadır.
Peki miras ayetlerindeki mesele nedir?
Kuran’da matematik hatası olmamasının sebebi, miras ayetlerindeki bu oranların mutlak oranlar değil, mirasçıların birbirine karşı nispi oranları olmasıdır. Örneğin; Bir erkek çocuk ve bir de kız çocuk mirasçı olsun. Nisa 11 ayetinde erkek çocuk kız çocuğunun iki katı alacak denildiği için kızın payını 0,5 pay miras, erkeğin payını 1 pay miras diye hesap ederseniz yine denklemde sonuç 1,5 eder, yine 1’i geçmiş olur. Bu iki oran her iki çocuğun birbirlerine karşı nispi oranlarıdır. Nispi oran demek karşılıklı artıp azalttığınızda oranlar arasındaki dengenin korunduğu oranlar demektir.
Bu nispi oranları aynı oranda artırarak veya azaltarak 1 rakamına kendiniz tamamlamanız gerekir, bu durumda bir denklem oluşturmak istiyorsanız erkek çocuk için 1 değil 0,66 yazmalısınız, ve kız çocuk için ise ise 0,5 değil 0,33 yazmalısınız. Yani oranlar nispi olduğu için ikisini de azaltırsınız ve dengeyi sağlarsınız. Erkeğe 2 pay kıza 1 pay oranı bozulmamış olur. Nispi oranları denkelem dökmek isterseniz bu şekilde yaparsınız. Aynen bu şekilde mirasta belirtilen bütün oranlar nispi oranlardır ve 1’e tamamlanacak şekilde herkesin oranı eşit ölçüde artırılıp azaltılması gerekir.
Bu yüzden yukarıda saydığımız miras durumlarında oranlar 1’den fazla çıkıyorsa herkesten eşit oranda azaltılarak 1 katsayısına ayarlanır. Yine oranlar bir rakamından az çıkıyorsa herkesin oranları eşit oranda artırılarak malın tamamı bölüştürülebilir veya malın fazla kısmı başka yakın akrabalara da verilebilir.
Avliye ve Reddiye sistemi nispi oranlar sistemidir
Yani Kuran’da miras paylaşımı oranları denklemi bir (1) rakamına tamamlamak için verilmemiş, mirasçıların aldıkları payın birbirine göre nispi oranları olsun diye verilmiştir. Hz. peygamber çok fazla miras paylaştırmadığından dolayı her türlü miras kombinasyonları onun zamanında görülmemiş ama ilk devirde Hz. Ömer başkanlığındaki sahabeler mirasta kimin ne alacağını sistematik bir şekilde açıklamışlar ve bu ayetlerin azaltma (avliye) ve artırmaya (reddiye) dayalı nispi oranları ifade ettiğini belirtmişlerdir.
Oranları 1’e çekecek şekilde bu artırmanın ismi Reddiye ve azaltmanın ismi ise Avliye’dir. Bu matematik yöntemlerini bilmezseniz veya sadece azaltmayı (avliyeyi) görüp artırmanın (reddiye) da doğal bir sonuç olduğunu görmezseniz Kuran’da matematik hatası var zannedebilirsiniz. Kuran’da miras paylaşımı oranlarını nispi oranlar olarak değil mutlak oranlar olarak algıladığınızda matematiksel olarak kendiniz hata yapmış olursunuz.
Kitaplar dolusu olasılıklar
Eğer ateistlerin iddia ettiği gibi miras paylaşımında bütün kombinasyonların 1 rakamına eşit olacak şekilde bir denklem yazmak isterseniz, matematik kanunları çerçevesinde bu imkânsızdır. Çünkü mirasta yüzlerce kombinasyon var ve her kombinasyonun oran olarak değil de denklem olarak 1’e eşit olmasını isterseniz yüzlerce farklı formül yazmanız gerekir. Fakat Kuran, denklemlerin 1 rakamına ulaşacak şekilde yüzlerce formül yazmak yerine insanların birbirlerine karşı alacakları nispi oranları belirtmiş ve bu oranları mirasa göre aynı ölçüde artırıp azaltmak hem insanlar için daha kolaydır hem de yüzlerce ayrı kombinasyon ve formül yazmanız gerekmez. Bu şekilde yüzlerce sayfa ile anlatılabilecek denklemleri, çok basit şekilde bir ayetteki birkaç cümle ile kolayca açıklamıştır.
Kuran’ın miras paylaşımında verdiği katsayılar şöyle anlaşılmalıdır. Örneğin babaya ve anaya altıda bir diyorsa, babanın ve ananın hissesi malda 1/6 kattır, kızların hissesi üçte iki diyorsa, 2/3 kat anlamına gelir. Eşin hissesi sekizde bir diyorsa 1/8 kattır. Daha sonra tıpkı “kızın hissesi bir kattır ve erkeğin hissesi iki kattır” kuralını denklem olarak yazmak için erkeği takriben 0,66 ve kızı 0,33 yazıp denklemi 1’e uyarladığımız gibi, yukarıdaki baba, ana, kız ve eş örneğini de 1’e göre düzenleyeceğiz. Bunun için herkesin payı 27/24 ile çarparak insanların birbirlerine göre nispi paylarını değiştirmeden denklemi 1’e göre ayarlarız.
Avliye yönteminin kanıtları var mıdır?
Burada akla gelebilir ki evet söyledikleriniz mantıklı ve avliye yöntemiyle ortada herhangi bir problem kalmıyor. Kuran’da matematik hatası diye bir şey görülmüyor. Fakat eğer Kuran bu oranları aynı ölçüde düşürmemiz veya yükseltmemizin caiz olduğunu belirtmiş olsaydı ortada akla takılan hiçbir mesele kalmazdı. Açıkça derdik ki Kuran böyle istemiş.
Böyle düşünebilirsiniz. Fakat miras ayetlerinde bu meselenin de yeterince açıklandığını düşünüyorum. Sadece, adına avliye denmemiş. Avliye ve reddiye ismini insanlar koymuşlar. Ayetlerde bunun delilleri olmasa idi zaten sahabenin cumhuru avliye yönteminin doğruluğunu onaylamazdı ve farklı yorumlara baş vururdu. Mesela İbn Abbas’ın mirasta öncelik sonralık sırasını gözeten yorumunu esas alırlardı. Fakat avliyenin işaretleri ayetlerde var. Şöyle açıklayalım:
Azından veya çoğundan bir hisse ne demek?
Nisa 7 ayetinin sonundaki “azından ve çoğundan farz kılınmış bir hisse” ifadesi ne demek? Ayete bakalım:
Nisa 7: Anne ve baba ile akrabaların bıraktıklarından erkekler için bir hisse vardır; anne ve baba ile akrabanın bıraktıklarından kadınlar için de bir hisse vardır. Bunun azından ve çoğundan farz kılınmış bir hisse vardır.
Kuran indiği zamanlarda tüm Dünya’da kadınlar mirastan mahrum bırakılırdı. Kıza çeyiz verilirdi, oğlana ise geri kalan tüm miras. Kadınları mirastan mahrum etme geleneğine karşın bu ayet tüm insanlık âlemini karşısına alıyor ve hiç de hoşlanmayacakları bir kural getiriyor. Diyor ki kadına da erkeğe de bir pay var ve azından ve çoğundan diye ekliyor. Bu ifade avliye yöntemini mi söylüyor? Eğer avliye yöntemini söylemiyorsa neyi söylüyor? Çünkü az veya çok dememiz için belirli bir oran olması gerekir ve bu orandan az düşerse azından olur ve çok düşerse çoğundan olur.
Evet bu ifadenin avliye yöntemini gösterdiğini düşünüyorum, bu yüzden avliyenin kullanılmasında hiçbir problem yok. Avliye ile insanların alacakları payların oranları birbirlerine nispeten hep sabit kalır ve adaletli bir paylaşım olur. Kuran’da matematik hatası iddiaları nispi oran ve mutlak oranın farkını ayırd edememekten kaynaklanıyor.
Bu oranlar birer sınırdır
Nisa 11 ve 12 ayetlerinde miras paylaşım oranları anlatılıyor ve Nisa 13-14’te ise bu oranların sınır olduğunu söylüyor.
Nisa 13-14: İşte bunlar Allah’ın sınırlarıdır. Kim Allah’a ve onun resulüne itaat ederse Allah onu, altından nehirler akan cennetlere, orada sürekli kalıcılar halinde, sokar. İşte bu, en büyük başarıdır. Kim de Allah’a ve onun resulüne isyan eder, Allah’ın sınırlarını da aşarsa, Allah onu, içinde sürekli kalıcı olarak ateşe sokar. Artık onun için yere batırıcı bir azap vardır.
Burada Allah’ın sınırları demek bu ayeti uygulayın, ayetin dışına çıkıp kendinize göre hareket etmeyin demektir. Yani Nisa 11 ve 12’deki oranların mutlak veya nispi olduğundan bağımsız bir konudur.
Allah’ın sınırı ifadesi nasıl anlaşılıyordu?
Kuran’da matematik hatası iddiaları, Allah’ın sınırı kelimesini iyice anlamadan ortaya atılmış iddialardır. Bu sınır kelimesi yani hududullah kelimesi Bakara 187’de nasıl geçtiğine bakarsanız Allah’ın sınırın kelimesinin ne demek olduğunu daha iyi anlayabilirsiniz.
Bakara 187: Oruç günlerinin gecesi kadınlarınızla ilişkide bulunmanız size helal edildi. Onlar sizin için bir giysi, siz de onlar için bir giysi durumundasınız. Allah nefsinize güvenemeyeceğinizi bildiği için tevbenizi kabul etti ve sizi bağışladı. Şimdi onlarla ilişkide bulunun, Allah’ın sizler için yazdığını isteyin ve fecrin beyaz ipliği siyah iplikten sizce seçilinceye kadar yiyin, için, sonra da ertesi geceye kadar orucu tam tutun. Bununla birlikte siz, mescitlerde itikaf halinde iken onlarla ilişkide bulunmayın. Bunlar, Allah’ın sınırlarıdır; sakın onlara yaklaşmayın! Allah böylece, sakınıp korunsunlar diye insanlara ayetlerini iyice açıklıyor.
Bu ayette de Allah’ın sınırlarından biri sahura kadar yiyip içmektir. Yani sahur bir sınırdır ve illa sahura kadar yiyip içmen gerekmiyor. Aynı şekilde Kuran’da belirtilen oranlar mal artması durumunda alt sınır olarak kabul edilir ve tüm oranlar aynı oranda yükseltilir. Malın az olması durumunda ise tüm oranlar aynı oranda azaltılır. Nisa 7’deki “Bunun azından ve çoğundan farz kılınmış bir hisse vardır” ifadesi de bu esnekliği gösterir.
Sonuç olarak; Miras ayetlerinde hata mı var konusu
Kuran’da, miras ayetleri açıklanırken en başta bunların tavsiye olduğu söylenir. Yani kaç tane mirasçı varsa o ayette mirasçıların birbirine göre oranları düzenlenerek tam bölüşüm yapılacak şekilde hesabınızı yapın demektir. Kesin katsayılar değildir.
Kuran’da matematik hatası iddiasına konu olan ayetlerdeki bütün oranlar “erkeğe iki pay ve kadına bir pay” ifadesinde olduğu gibi mirasçıların birbirlerine karşı oranlarından ibarettir. Erkeğin ve kadının payını 1’e göre ayarlanmış bir denkleme dökmek istediğimizde erkeğinkini takriben 0,66’ya kadınınkini ise 0.33’e çekip nispi oranı koruduğumuz gibi, tüm mirasçılara belirtilen oranları aynı ölçüde aşağıya yukarıya çekip oranı 1’e tamamlamalıyız. Erkek çoçuğa mirastan iki kat pay ve kız çocuğa bir kat pay demesi miras oranlarının nispi olduğunu gösterir.
Sonuç olarak, Kuran’da matematik hatası yoktur, bazen artarak (reddiye) bazen azalarak (avliye) oranların nispi dengesinin korunması vardır.
İsra 82: “Biz Kur’ân’ı müminlere şifa ve rahmet olarak indiririz. Ama o, zalimlerin ise sadece ziyanını artırır.”
Ayrıca 70# Miras paylaşımında erkeğe neden iki hisse veriliyor? yazımızı da okumanızı tavsiye ederiz.
Kuran’la kalın… Sevgiler…
SSS
Kuran’da matematik hatası var mıdır?
Eski müslümanlar Kuran’daki miras ayetlerinin paylaşımını böyle mi anlıyorardı?
Miras ayetlerinin paylaşımında avliye yönteminin kullanılmasını gösteren bir anlatım var mı Kuran’da?
Kuran’ın miras ayetlerinde matematik hatası olmadığının peygamber zamanından yaşanmış bir kanıtı var mıdır?
Miras ayetlerinde hata mı var?
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Cok ilginc bir suredir miras ayetlerinin cozumu icin ugrasiyordum. Yuzyillardir anlasilamamis Nisa suresi ayetlerini ben de ilk okudugumda sizin gibi yorumlamistim. Nisa 11 Esin olmadigi durum. Nisa 12 esin oldugu durum ve Nisa 176 cocuksuz,annebabasiz, essiz durumu acikliyor. Fakat hala cozemedigim bir kac ayrinti kaldi.. Nisa 11 de , neden cocugu yok ise sadece annenin payi verilmis, baba da hayattaysa babanin payi ne olacak? Ayrica yine Nisa 11 e gore neden kardeslerin alacagi oran belirlenmemis? Kardeslerin payi Nisa 12 nin sonundaki gibi mi dagitilacak yoksa Nisa 176 daki gibi mi? yanitlarsaniz sevinirim
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Cok ilginc bir suredir miras ayetlerinin cozumu icin ugrasiyordum. Yuzyillardir anlasilamamis Nisa suresi ayetlerini ben de ilk okudugumda sizin gibi yorumlamistim. Nisa 11 Esin olmadigi durum. Nisa 12 esin oldugu durum ve Nisa 176 cocuksuz,annebabasiz, essiz durumu acikliyor. Fakat hala cozemedigim bir kac ayrinti kaldi.. Nisa 11 de , neden cocugu yok ise sadece annenin payi verilmis, baba da hayattaysa babanin payi ne olacak? Ayrica yine Nisa 11 e gore neden kardeslerin alacagi oran belirlenmemis? Kardeslerin payi Nisa 12 nin sonundaki gibi mi dagitilacak yoksa Nisa 176 daki gibi mi? yanitlarsaniz sevinirim
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Allah Razı Olsun.. Bu Kadar Net Cevap Verene Rastlamamıştım
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Güzel de biz bu hareketleri agenda gördük daha önce
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Ölenin 3 kız çocuğu,1 erkek çocuğu,annesi,babası,iki karısı var.3 katlı apartmanı,bir mercedes araba,büyükce bir tarla,bir bahçesi var.hadi bunları bölüştür ayetlere göre.yanlız hiç bir şeye dokunmadan,mülkleri ,arabayı,tarlayı,evi,bahçeyi satmadan bunu yap…yapabilirmisin ? Yapamazsın ..işte sana evrensel Kur’an.
Tamam vazgeçtim satarak yap.ölenin malının hepsini sat.elde.edeceğin toplam parayı,altını her neyse ayetlere göre bölüştür.
Ayetlerde nerde yazıyor,taksimin kadından bağımsız yapılacağı ? Mirası paylaştırmadan önce Niye yetimlere,diğer akrabalara öncelik tanıdın,hangi ayete göre. ?
Apaçık Kur’an öyle açıkki işin içinden çıkamamışlar dindarlar,her kafadan bir ses geliyor.yok avliyeydi,yok şuydu yok buydu.şimdide bu..apaçık ha..
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Mirasçılar açısından durum böyle yalnız yazınız da değinmediğiniz bazı kısımlar var. Kur’ana göre mirasçıların ölenin bıraktığı malı, Allah’ın belirlediği oranlarda paylaşabilmesi için ilk önce, ölenin bıraktığı maldan, ölenin vasiyetinin yerine getirilmesi ve borçlarının ödenmesi gerekir.(Nisâ Suresi 12. Ayet)Vasiyeti yerine getirilip, borçları ödendikten sonra kalan mal, mirasçıların arasında Allah’ın belirlediği oranlar da pay edilir. Ölenin borçları, bıraktığı malın 3/1’inden fazlaysa bu durumda mirasçılar kendilerine kalan paydan ölenin borçlarını ödeyebilirler diyerek bu konuya bir açıklama getirilmiştir Peygamber tarafından. Bu açıklama da bize Ölenin bıraktığı malın 3/1’inin vasiyeti ve borçları için ayrılmasının gerekli bir emir olduğunu göstermektedir. Mirasçılar kalan 3/2’iyi aralarında Allah’ın belirlediği oranlarda paylaşacaktır. Ayrıyeten mal paylaşımı sırasında orada mirasçı olmayan yakınlar, yetimler, yoksullar da bulunuyorsa onlara da mirastan bir şeyler verilmesi emredilmiştir. (Nisâ Suresi 8. Ayet) Miras ayetlerinin kafa karıştırıcı olmasının sebebi olarak bu iki konunun hesaba katılmaksızın yorumlanması olduğunu düşünmekteyim.
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Borçları ödenip, hazır bulunanlara da bir kısım pay ayrıldıktan sonra kalan mal yukarda verilen mirasçılara belirtilen katsayılar oranında paylaşılır. Yazıyı detayda boğmak istemediğimden bu ayrıntıları yazmadım. Yazıda amaçladığım konu, katsayılar açısından herhangi bir sorunun olmayacağıdır. Fıkhi kısmı ve ayrıntıları için kitaplara bakılabilir. Teşekkürler.
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Kardeşim senin bu dediğin aynı şuna benzer: Bacağı yok namaz kılamaz al sana evrensel kuran böyle saçma bir yargı sence mantıklı mı ? Kuran yol gösterir elbette istisnalar olacaktır ama bu genelin hükmünü değiştirmez senin bu örneğin bacağı olmayan kişiyle aynıdır burada irrasyonel düşünüp Kuran a atıfta bulunman yanlış.
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
https://kuranmucizeler.com/kuran-da-miras-paylasimi (Daha detaylı açıklama)
Miras bırakan ERKEĞİN Üç çocuğu olma şartına bağlı olarak; Mirası (1/1) = Üç Kızı 2/3 + Karısı 1/8 + annesi 1/6 + babası 1/6 = 27/24 şeklindeki hesaplama Kuran’ın değil alimlerin hesaplama hatasıdır.
Nisa suresi 11. Ve 12. Ayetlerinde miras bırakan erkeğin annesi için 1/6, babası için 1/6 ve karısı için 1/8 şeklinde mirasçı payları bildirilmiş ise de bildirilen bu paylar ile ilgili her iki ayette ; bir evlat anlamındaki “veledün” kelimesi kullanılarak miras bırakan erkeğin “bir evladı olması şartına” bağlanmıştır.
Ancak “üç evlat olma şartına bağlı olarak” miras bırakan erkeğin annesinin, babasının ve karısının mirasçı paylarına” ilişkin ayetlerde hiç bir hüküm bildirilmemiş olmasına rağmen üç evlat şartına bağlı mirasçı payları bildirilmiş gibi bir hesaplama yapmak açıkça ayet metnine aykırıdır.
Ayrıca Nisa suresi 11. Ve 12. Ayetlerinde miras bırakan erkeğin; annesi için 1/6, babasi için 1/6 ve karısı için 1/8 şeklinde “bir evlat olması şartına” bağlı olarak bildirilmiş mirasçı payları ile miras bırakan erkeğin üç kız evladı için nisa 11. ayetinde 2/3 olarak bildirilmiş mirasçı payı birlikte toplanamaz
Çünkü; ayetlerde bir evlat şartına bağlı mirasçı payları ile bir evladın miras payının birlikte toplanması matematiksel açıdan mümkünse de ; bir evlat şartına bağlı mirasçı payları ile üç evlat miras paylarının birlikte toplanması matematiksel açıdan imkansızdır.
Örneğin 6 galon benzin ile 6 litre benzinin toplanması mümkün değildir, toplanması için 6 galon litreye veya 6 litre galona çevirilmesi gerekir. Benzer şekilde 3 cm ile 3 metre de toplanamaz, ancak 3 santimetre metreye veya 3 metre santimetreye çevrilmesi gerekir. Onun için bir evlat olma şartına bağlı mirasçı payları ile üç evlada ait mirasçı paylarının da birlikte toplanması matematiksel açıdan imkansız. Ancak bir evlat şartına bağlı mirasçı payları ile bir evladın miras payları toplanabilir olduğu gibi üç evlat şartına bağlı mirasçı payı ile üç evladın miras payı toplanabilir.
Eğer ayette “bir evlat” ifadesi olan “veledün” kelimesinin çoğul anlamında kullanıldığı şeklinde bir tereddütte düşülmesi halinde dahi aynı ayette “veledün” kelimesinin çoğulu olan “evladü” kelimesinin ayrıca bulunması nedeniyle veledün kelimesinin “bir çocuk” anlamının dışında tevil ederek veya anlamını genişletmek suretiyle “veledün” kelimesine çoğul anlam yüklemek ayet tarafından imkansız hale getirilmiştir.
Ayete göre miras hesaplaması yapmak için ilk önce; ayetteki matematiksel verilerdeki ortak ölçü birimine bağlı olan sayıların kendi aralarında toplanması matematiksel kural gereğidir.
Bir kız evlat olduğunda miras bırakan erkeğin mirasının hesaplanması işlemi;
A- Miras bırakan kişinin veleduna (bir evlada) sahip olarak bıraktığı miras payı = (1/1)
B- Bir kızı olduğu için veledunun (bir evladının) miras payı = 1/2,
C- Veleduna (bir evlada) sahip olup miras bırakan kişinin annesinin miras payı = (1/6),
D-Veleduna (bir evlada) sahip olup miras bırakan kişinin babasının miras payı = (1/6),
E-Veleduna (bir evlada) sahip olup miras bırakan kişinin karılarının miras payı = (1/8),
F-Veleduna (bir evlada) sahip olup miras bırakan kişinin kalan miras payı = (1/24),
Bu durumda Miras Denklemi A=B+C+D+E+F şeklinde olur.
Burada;
A veleduna (bir evlada) tanımlı = B veleduna (bir evlada) tanımlı + C veleduna (bir evlada) tanımlı+ D veleduna (bir evlada tanımlı) + E veleduna (bir evlada) tanımlı + F veleduna (bir evlada) tanımlı şeklindeki tüm miras payları veledün (bir evlat) kelimesine tanımlıdır.
Miras bırakan erkeğin ÜÇ ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI OLARAK diğer mirasçılarının payları ayette verilmediği için bu mirasçı ve paylarının tespit edilmesi gerekmektedir.
Bu tespiti yapabilmek için ilk önce miras bırakan erkeğin BİR ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI olarak tüm mirasçılarının miras paylarının hesaplaması gerekir.
Miras bırakan erkeğin BİR ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI olarak tüm mirasçı paylarının hesaplanması işlemi;
Miras Bırakan Erkeğin = Kızı 1/2 + karısı 1/8 + Babası 1/6 + Annesi 1/6 + Bilinmeyen Mirasçı 1/24 şeklindedir.
Bilinmeyen Mirasçının kim olduğunu araştırdığımızda ayette;
Bilinmeyen miras ve mirasçıların kimler olduğunu gelişi güzel tespit edemeyeceğimiz için bu mirasçıları Nisa Suresi 11. 12. 176. ayetteki mirasçılar arasında bildirilmiş olan mirasçılar arasında aramalıyız, Nisa Suresi 11. 12. ve 176. ayette bildirilen mirasçıları incelediğimizde;
Miras Bırakan Kadın ve Miras Bırakan Erkeğin;
1. Çocuklar,
2. Annesi,
3. Babası.
4. Eşi ve Eşleri
5. Kardeşi
Şeklinde toplam beşe ayırabileceğimiz bir mirasçı kümesi vardır.
Bu bilgiler ışığında;
Bir çocuğu olma şartına bağlı olarak
Miras Bırakan Erkeğin Mirası ;
= Bir Kızı 1/2 + karısı 1/8 + Babası 1/6 + Annesi 1/6 + kardeş 1/24
şeklindedir.
Şimdi, yukarıda ERKEĞİN mirası (1/1) = Üç kızı 2/3 + Diğer mirasçılar 1/3
Şeklindeki bilinmeyen mirasçının kim olduğunun tespitini yapabiliriz,
Bilinmeyen Mirasçının kim olduğunu araştırdığımızda yukarıda açıklanan bilgiler ışığında;
Miras Bırakan ERKEĞİN = Üç Kızı 2/3 + Babasının payı + Annesinin payı + Karısının payı + Kardeş Payı
şeklindedir.
Miras Bırakan ERKEĞİN üç kızı 2/3’lük miras payını aldığında diğer mirasçılar 1/3’lük miras payını almaktadır.
Konuyu hatırlatmak için Miras bırakan erkeğin annesi, babası, karısı ve kardeşinin 1/3’lük miras payı alması Nisa 11. ve 12. ayette babası için 1/6, annesi için 1/6, karısı için 1/8 şeklinde bildirilmiş olan miras paylarını almaması açıkça ayet hükümlerine aykırılık olmaz mı? diye tekrar bir soru sorduğumuzda;
Olmaz, çünkü babası için 1/6, annesi için 1/6 ve karısı için 1/8 şeklinde ayette bildirilmiş olan mirasçı payları bir evlat olma şartına bağlanmış olan mirasçı payları olup, burada üç kız olduğundan üç kız olma şartına bağlı olarak mirasçının annesinin, babasının ve karısının miras payları ayette bildirilmemiştir.
Bu tespiti yaptıktan sonra ayette miras bırakan erkeğin ÜÇ KIZI OLMASI ŞARTINA BAĞLI olarak ; babasının, annesinin, karısının ve kardeşinin miras payları bildirilmemiş ise de bu mirasçıların mirastan alacağı toplam mirası 1/3 olduğu hesaplama yöntemi ile tespit edilmiştir.
Şimdi yapılması gereken, Üç çocuğu olup miras bırakan erkeğin annesinin, babasının, karısının ve kardeşlerinin toplam 1/3’lük miras içerisinde her bir mirasçının kendine ait miras payının tespit etmektir.
Bu tespiti yapabilmek için;
Bir evlat olma şartına bağlı olarak miras bırakanın 1/2’lik mirasından babası 1/6 lık miras payı alır ise;
Üç evlat olma şartına bağlı olarak miras bırakanın 1/3’lük mirasından Babası (x) Miras payı alır
1- ÜÇ ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI OLARAK Miras Bırakan erkeğin babasının miras payının hesaplama işlemi ;
BİR ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI Miras bırakan ERKEĞİN 1/2’lik mirasından Babası 1/6’lık miras payı alır ise;
ÜÇ ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI Miras bırakan ERKEĞİN 1/3’lük mirasından Babası (X) miras payı alır ;
Bu denklemde
X*(1/2) = (1/6)*(1/3), şeklinde olur. X= 1/9 bu miras bırakanın babası 1/9 miras payı alır
ÜÇ ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI Miras bırakan erkeğin Annesi de 1/9’luk miras payı alır.
2- ÜÇ ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI OLARAK Miras Bırakan erkeğin karısının miras payının hesaplanması işlemi ;
BİR ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI Miras bırakan erkeğin 1/2’lik mirasından Karısı 1/8’lik miras payı alır ise;
ÜÇ ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI Miras bırakan erkeğin 1/3’lük mirasından Karısı (X) miras payı alır ;
X*(1/2) = (1/8)*(1/3), şeklinde olur. X= 1/12
ÜÇ ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI Miras bırakan erkeğin KARISI 1/12’lik miras payını alır.
3- ÜÇ ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI OLARAK Miras Bırakan erkeğin kardeşinin miras payının hesaplanması işlemi ;
BİR ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI Miras bırakan erkeğin 1/2’lik mirasından Kardeşi 1/24’lük miras payı alır ise;
ÜÇ ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI Miras bırakan erkeğin 1/3’lük mirasından Kardeşi (X) miras payı alır ;
X*(1/2) = (1/24)*(1/3), şeklinde olur. X= 1/36
ÜÇ ÇOCUĞU OLMA ŞARTINA BAĞLI Miras bırakan erkeğin KARDEŞİ 1/36’lIk miras payı alır.
Bu durumda üç çocuğu olan erkeğin mirası = Üç kızın Payı + Annesinin Payı + Babasının Payı + Karısının payı + Kardeş
1/1 = 2/3 + 1/9 + 1/9 + 1/12 + 1/36
1/1 = 36/36
1/1 = 1/1
Herkese selamlar
Konu hakkında daha geniş bilgi edinmek bilal-aksoy@hotmail.com telefon 532 682 83 54 BİLAL AKSOY
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
eğer birbirine göre oranlar ise peygamber neden tek kişi kaldığı zaman tamamını ona vermemiştir ?
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Çünkü hazır bulunan akrabalara da verin diye esnek bir emir var. O yüzden bir kısmı da uygun görülen akrabalara verilebilir.
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Sadece 3 kız çocuğun olması durumunda 3’te 2’si bölüştürülüp kalan 3’te 1’i akrabalara mı dağıtılır yoksa tüm miras 3 kız çocuk arasında bölüştürülür mü? Çünkü ikinci yöntem kullanılırsa 2/3 oranı bozuluyor.
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Mirası paylaştıran akrabalara bir miktar ayırır. Geri kalanın tamamını kızlara verir. Çünkü oran nispi orandır. Yani 3te 2lik oran diğer mirasçıların olması durumunda onlarla aralarındaki alacak katsayısını belirler. Mirasta başka katsayı sahibi yoksa tamamını alırlar.
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Hocam merak ettiğim bir şey var mesela nisa 11de Allah böyle paylastirilmasini tavsiye eder diyor ya mesela burada emreder demiyor yani vasiyetinde farklı insanlara farklı paylarda bırakma hakkı var mıdır çünkü her insanın durumu aynı olmayabiliyor kiminin çocukları hayırsız oluyor falan mal sahibi de bırakmak istemiyor şimdi Allah ayette tavsiye eder diyor doğrusu budur demiyor yani illa böyle paylasacaksiniz diğer türlüsü haramdır demiyor. Sizce böyle düşünmek mantıklı midir. Yani kişi öldükten sonra kime bırakacağı ile ilgili mirasta değişiklik yapma hakkı var mıdır?
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Elbette, önce vasiyet yerine getirilir, baba kime ne kadar bırakacağını tayin edebilir. Fakat “varise vasiyet yoktur” diye bir hadisten dolayı bazı alimler babanın varislere vasiyet edemeyeceğini söylemişler. Oysa bence Peygamberimiz o sözü onun için söylemedi. Vasiyet bırakmadan giden kişilerin çocukları için illa da vasiyet gerekmediğini zaten varis olduklarını açıklamak için söyledi. İşte hadisler de doğru anlaşılmazsa, din çok yanlış uygulamalar üzerine bina ediliyor. hadisler de Kuran gibi değil, Peygamberimiz o sözü sadece belli bir durum için mi söyledi, bir kişi için mi söyledi, cümlenin önü arkası iyice anlaşıldı mı, zaman içinde bu hadis ne kadar değişti bilinmediği için hadisi şerifler üzerinden yapılan dini çıkarımlar da hatalı uygulamalara sebebiyet verebiliyor.
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?