Kötülük problemiÖzgür irade

263# Allah kötülüklere neden engel olmaz? Allah merhametli midir? – KÖTÜLÜK PROBLEMİ

Allah kötülüklere neden engel olmaz? Allah küçük çocuklara tecavüze neden müsaade ediyor? Allah kötülüklere neden izin veriyor? Bu ve benzeri soruların ana kaynağı olan kötülük probleminin cevabı nedir? Deistlerin en büyük sorusu bu. Allah görünürde insanların sıkıntılarına müdahil olmayınca ama doğadaki eserleriyle de akıllara ve vicdanlara görününce, “Bir Tanrı var ama insanlıkla ilgilenmiyor, müdahale etmediğine göre bizi bize bırakmış” diyorlar. Bu sorunun mantıklı bir açıklaması olduğu görülürse çoğu genç deist olmaktan imtina edecektir.

Cevap

Aksaklıklar ve sorunlar Dünya’nın bir gerçeği

Allah kötülüklere neden engel olmaz sorusu muhtemelen insanlık tarihi kadar eski bir sorudur. Allah’ın Dünya’daki amaçlarını ve düzenini kavrayacak bir idrake sahip olmadığımızdan olsa gerek insanın zorluklar karşısında çabuk pes edip her şeyi Allah’tan beklemesi ile de yakından alakalıdır. Allah kötülük istemez ama burası Dünya ve burada iyilikler olduğu gibi sorunlar ve kötülükler de var. Bu bir gerçek. Burası sebeplerin Dünya’sı ve iyilikler sebeplere bağlı olduğu gibi kötülükler de sebeplere bağlıdır. Kötülüğün sebepleri bir araya gelmişse o kötülük olur. Allah Dünya’da kötülükleri kendi müdahalesiyle önlemez, önlemeleri için kullarını teşvik edip yönlendiriyor. Çünkü Allah evrende her şeyi çeşitli sebepler kullanarak yapar. Dünya hayatının kuralları budur. -Allah neden elmayı ağzımıza getirmiyor da ağaç dikmemizi bekliyor- demek mantıksız olduğu gibi Allah neden Dünya’da kötülükleri engellemiyor da bizim engellememizi istiyor demek de aynı ölçüde mantıksızdır.

Allah bizden istiyor

Allah kötülüklere neden engel olmaz sorusu Allah’ı hiç anlayamamaktan kaynaklanıyor. Örneğin Allah insanlara der ki fakirlere yardım edin, fakirliği yok edin, biz cimrilik ve bencillik ediyoruz, sonra da diyoruz ki -Allah bu fakirlere ve Afrika’dakilere neden yardım etmiyor-.

Talak 7: “imkanı olanlar, imkanları nisbetinde harcama yapsın; maddi imkanı dar olanlar da Allah’ın kendisine verdiği kadar harcama yapsın: Allah hiç kimseye verdiği imkandan fazlasını yüklemez; Allah, bir zorluktan sonra bir kolaylık ihsan edecektir.”

Allah yeryüzünde fesat çıkarmayın der ama insanoğlu dinlemez ve çıkarır, Allah insanların önlemesi için bunu emir veriyor ve yollar gösteriyor. Allah haksız yere adam öldürmeyin der ama insanlar haksız yere öldürür. Allah insanların elini bağlamaz, sebepleri kullanmadan direk müdahil olarak kötü insanların iradelerini elinden almaz. Bu yüzden kötü insanlar veya doğa olayları dikkat edilmezse peygamberleri dahi öldürebilirler.

Devesini kazığa bağlamayıp tevekkül eden insanlarız

Allah suçu ve suçluyu kaldıracak şekilde çalışmamızı, mücadele etmemizi isterken, biz konfor alanından çıkıp elimizi insanlık olarak yeterince taşın altına sokmuyoruz sonra da diyoruz ki Allah şuna neden müsaade ediyor, buna neden müsaade ediyor? Unutmayalım Allah sebeplerle yapar ve yeryüzünü daha iyi bir yer yapmak için insanları yönlendirir ve yeryüzünün iyiliğine insanların kendilerini birer sebep yapmak ister. Allah kötülüklere neden engel olmaz demek diğer tüm canlıların iradesini hiçe sayıp sadece Allah’ın iradesinin olmasını istemeye kadar gider.

Tarlamızı aksatıp sorun neden çıktı demek

Mantık hatamız ve tüm sorunlarımız hazırcılık beklentimizden kaynaklanıyor. Elmayı yemek için elma ağacı yetiştirmek zorunda olduğumuz gibi daha güvenli ve huzurlu bir toplum içinde biz çalışmalıyız ve Allah bizi bu yönde kanalize ediyor. O yüzden insanlık olarak biz tembellik edip toplumca iyiliği savunmuyorsak, karşılaştığımız kötülüklerde Allah neden müdahele etmedi demek manasızdır.

Tarlayı kurutan biziz

Bu durum şuna benziyor, ben çok iyi bir kulum, tarlamı ektim biçtim, büyüttüm ama yağmur yağmadığı ve sıcak sezonda tarlamı sulamayı ihmal ettiysem o tarla kurur. Sadece kendi hatamla değil, eğer suyun önünü eşkıyalar kesse ve yine su gelmezse tarlam yine kurur. Yine başka örnek; Ben binamı sağlam yapmazsam ne kadar da iyi bir kul olsam evim depremde yıkılır. Yangın çıktı ve evin içinde bebek var, o kurtulur diye bir Dünya kanunu yok. Allah bizi uyarmamış mıydı ki fitneleri önleyin ki geldiği zaman sadece zalimler değil masumları da yakalar.

Enfal 25: “Bir de öyle bir fitneden sakının ki o, içinizden sadece zulmedenlere erişmekle kalmaz (umuma sirayet ve hepsini perişan eder). Biliniz ki, Allah’ın azabı şiddetlidir.”

Özetle Allah kötülüklere neden engel olmaz sorusu için şunu diyebilirim ki Allah bize güzel bir Dünya teslim etmiş fakat onu kötü kılan biziz. Bir örnek vermek gerekirse aşçı güzel bir yemek pişirmiş vermiş bize, biz yemeği bekletmişiz, içine farklı şeyler katmışız, bozmuşuz, sonra zehirlenmişiz. Buradaki kabahatler aşçının değil.

Buraya kadar anlattıklarım benim aklıma gelenlerdi. felsefi bir mesele olduğu için herkesin kendine göre bir düşüncesi vardır, objektif meselelerde insanlar birbirlerinin fikirlerine katılmazlar genellikle. Bu düşüncelerime katılmama hakkınız var, kendi cevabınızı kendiniz de bulabilirsiniz. Bu yazdıklarım sadece size bir fikir verme görevi de üstlenebilir.

Allah kötülüklere neden engel olmaz
Allah kötülüklere neden engel olmaz sorusu

Allah merhametlidir

Allah elbette ki iyi kullarına, masumlara, zalim olmayanlara merhametlidir. Merhametli olmasaydı insanların mutlu olabileceği bir Dünya yaratır mıydı? Dünya’nın içini birbirinden leziz ve güzel kokulu ve güzel görünüşlü türlü çeşit meyveler ve sebzeler ile doldurur muydu? Allah kötülüklere neden engel olmaz diyebilmek için bu nimetler içinde insanoğlunun kendi Dünyasını Cennet’e çevirmesi gerekmez miydi? Toplum olarak iyilik için değil de bozgunculuk için çalışırsak Dünya nasıl iyi bir yer olacak?

Nur 20: “Allah’ın lütuf ve merhameti size olmasaydı, bir de Allah son derece şefkat ve merhametli olmasaydı, haliniz nice olurdu!”

Bütün iyilikler Allah’tan

Tekdüze tek yiyecekle de beslenebilirdik, sürünerek de yaşayabilirdik. Merhametsiz olsaydı her an acı da çekebilirdik, mutluluk nedir bilmezdik. Ama bunların olduğu bir Dünya hazırlamadı bize. Eğer acılar yeryüzünde görünüyorsa kötü insanların bozgunculuğundan ve iyi insanların bunu önlemek için yeterince çalışmamasından kaynaklanıyor.

Hac 65: Görmedin mi, Allah, yerdekileri ve denizde onun emriyle akıp giden gemileri, sizin yararınıza verdi. Ve izni olmadıkça, göğü yerin üstüne düşmekten alıkoyar. Şüphesiz Allah, insanlara karşı şefkatlidir, çok merhametlidir.

Aşk ve Eş

İnsanlara sevebileceği, gönüllerinin sakinleşeceği karşıt cinsler eşler verip mutlu eder miydi? Eğer kendimize uygun bir eş bulup mutlu olamadıksa bu bizle alakalı bir durum malesef.

Rum Suresi 21: Onda ‘sükun bulup durulmanız’ için, size kendi nefislerinizden eşler yaratması ve aranızda bir sevgi ve merhamet kılması da, O’nun ayetlerindendir. Şüphesiz bunda, düşünebilen bir kavim için gerçekten ayetler vardır.

Saymakla bitmeyen nimetler

Allah kötülüklere neden engel olmaz sorusunu cevaplamak için etrafınızda nimet olarak sayabileceğiniz yararlı şeylere bir bakın, örneğin hava moleküllerinin tüm konuşmaları cep telefonları aracılığı ile karıştırmadan birbirine iletme özelliğine bakın, hayatımızı kolaylaştıran elektriğe bakın, demire bakın, çimentoya bakın, daha gözünüzü çevirip her şeye bakın ki Allah bu Dünyada yaşamı bize kolaylaştırmak ve güzelleştirmek için nimetlerle donatmış. Tek yapmamız gereken bizim de biraz gayret gösterip Allah’ın bize verdiği imkânları kullanarak Dünya’yı güzelleştirmek, adaletli bir yer haline çevirmek.

Nahl 18: “Eğer Allah’ın nimetini saymaya kalkışacak olursanız, onu bir genelleme yaparak bile sayamazsınız. Gerçekten Allah, bağışlayandır, esirgeyendir.”

Nisa Suresi 110: Kim kötülük işler veya nefsine zulmedip sonra Allah’tan bağışlanma dilerse Allah’ı bağışlayıcı ve merhamet edici olarak bulur.

Merhamet iyi kullaradır

Allah iyi kullarına sonsuz bir merhametle muamele eder. Kötülük yapan, hakkı gizlemeye çalışan, iyilik kurmayları olan peygamberlerle mücadeleye girişip getirdikleri duru mesajı sabote etmeye çalışan, yeryüzünde bozgunculuk yapan, zulmeden kişilere Allah merhamet etmez. Allah kötülüklere neden engel olmaz diye nazlanmadan önce iyilik için çalışan düzeltici insanların karşılarına mücadele etmeleri gereken daha çok zorluk çıktığını hatırlamak gerekiyor.

Bakara 85: “Sonra sizler (söz vermenize rağmen) birbirinizi öldürüyor, bir bölümünüzü yurtlarınızdan çıkarıyor, günah ve haddi aşmada onların aleyhine yardımlaşıyorsunuz. (Dindaşlarınız) size esir olarak geldiğinde, onları yurtlarından çıkarmak size haram kılınmasına rağmen (serbest bırakma karşılığında) fidye alıyorsunuz. Yoksa siz Kitab’ın bir kısmına inanıp, bir kısmını inkâr mı ediyorsunuz? Sizden böyle yapanların cezası dünya hayatında rezil rüsva olmaktan başka bir şey değildir. Ahiret gününde de azabın en çetinine uğrayacaklardır. Allah sizin yaptıklarınızdan gafil değildir.”

Kısaca

Allah kötülüklere neden engel olmaz sorusu mantıklı değildir. Başımıza gelen her iyilik Allah’tan her kötülük ise kendimizdendir. Bu gerçeği “51# İYİLİKLER ALLAH’TAN KÖTÜLÜKLER NEFSİNİZDEN Mİ, YOKSA HER İKİSİ DE ALLAH’TAN MI?” yazımızdan okuyabilirsiniz. Allah bu Dünya’yı daha iyi bir yer yapabilmemiz için her imkânı Dünya’ya sermiştir. Kötülükleri biz engelleyeceğiz ve fitnelerin artmasını biz engellemek için çalışacağız. Kendi ihmalimiz veya kastımız veya tembelliğimiz veya korkaklığımız yüzünden Dünya’da kötülükler ortaya çıkıyorsa bu bizlerin sorumluluğundadır. Allah Dünya’da her kötüyü anında cezalandıracağını vaad etmemiştir. Fakat dünya hayatı bitip de ahiret hayatı başlayınca yapıp ettiklerimizin hesabını vereceğimizi taahhüt etmiştir.

Sorunun farklı yönleri de var ama yazıyı çok uzatmak istemedim. Örneğin dünya hayatının sonlu olduğu için sonsuz hayat yanında matematiksel olarak da hükmü olmadığı dolayısıyla burada çekilen acıların sonsuz hayatta kalmayacağı düşünülebilir. Veya buradaki hayatımız sadece bir rüyadan ibaret olabilir ve acı sandığımız her şey rüyadaki birinin acı hissetmesi gibi olabilir. Rüyadan kalkınca her şey geride kalacaktır. Evet gerçek hayat ahiret hayatıdır diyen kuran bize buranın gerçek bir hayat olmadığını işaret ediyor da olabilir. Daha birçok aklıma gelmeyen neden olabilir.

Yukarıda söylediğimi tekrar edeyim: Yazar genellikle delilli kaynaklı bilimsel meselelerden konuşmayı seviyor. Somut delilinizi gösterdiğiniz zaman kimse itiraz edemez ve tartışmalar biter. Fakat bazen istemesem de böyle felsefi konulara giriyorum. Felsefe, bitmek tükenmek bilmeyen tartışmaların ve yeni soruların kapılarını açan ve somut kanıtlar olduğunda pek de tercih edilmeyen bir fikir yürütme işidir. O yüzden düşüncelerime herkesin katılmasını beklemek boşa beklemek olur. Tam isabet ettiğimi veya her şeyi tam anladığımı da iddia edemem. Düşüncelerime katılmama hakkınız var, o halde kendi cevabınızı kendiniz de bulabilirsiniz demektir. Bu yazdıklarım sadece size bir fikir verme görevi de üstlenebilir.

 

Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?

Loading spinner

Kurtuluş Berzan

Yazar 1979 doğumludur. Palandöken dağının eteklerinde yaşamaktadır. 20 yıldır dini ve bilimsel kitaplar okumaktadır. 2018 yılının başından beri öğrendiklerini, çözümlemelerini ve yeni araştırmalarını bu sitede yayınlamaktadır. Doktora derecesine sahiptir. Yazılarımızdan alıntı yapma kuralları için tıklayınız.

3 Yorum

  1. Kötülük insana verilen akıl ve özgür iradeden doğuyor. Yani kötülüğün kaynağı insandır. Dünyadan insanı çıkarırsanız, kötülük bitecektir.Kötü hayvan yoktur ama kötü insan vardır.
    Soru şu = Allahın sizin yapmak istedikleriniz işlere-kötülüklere müdahale etmesini istermisiniz? Hepimiz ,biz kötülük yapınca ,,,,Allah bana ,bize hemen müdahale etmesin ama başkası kötülük yaparsa hemen başkasına müdahale etsin diye düşünüyoruz. Allah kötülükleri görüyor ve melekler insanların yaptıklarını kayıt altına alıyor. Yani hayvanlarda bu yetenek(kötülük yapabilme) yok .Bu yeteneği insan kullanıyor ve imtihan oluyoruz.Ve bu akıl ve özgür iradeyi iyi yönde kullananlar cennete , kotü yönde kullananlar cehenneme gidecek..Hayvanlarda bu yetenek yok o nedenle hayvanlar cennet veya cehenneme gitmez..Allah bize müdahale etse bizden bu yeteneği alırsa bizde diğer hayvanlar gibi oluruz. Özgür irade ortadan kalkar. insanın hayvandan farkı kalmaz . O nedenle iyi insan var kötü insan var.Siz hiç iyi koyun-kötü koyun ,,, iyi inek-kötü inek duydunuz mu? Allah kötülere- kötülüklere hemen müdahale etse dünyada insan kalmaz.Dünya sınav yeridir. insanlar kotülüklerinin bedelini dunyada degil ahirette ödeyecek.. Aslinda tüm insanlar biraz kötüdur ama bazı insanlar bir süre sonra kötülükten vazgeçebiliyor..Aslinda kötülükleri önleme görevi iyi insanlara ait..iyi insanlar gorevlerini yapmayinca kötülük artıyor.. Yani insanın kötülüklerini,,Allah ihmal etmiyor ama imhal(mühlet verme) ediyor.. =Şayet Allah zulümleri yüzünden insanlan cezalandıracak olsaydı, dünyada tek canlı bile bırakmazdı. Fakat onları takdir ettiği bir vâdeye kadar bekletir. Vådeleri gelince ne bir an öne alabilir ne bir an geriye bırakabilirler.” (Nahl, 16/61

     

    Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?

    Loading spinner

    1. Çok saol daha çok anladım. Allah razı olsun

       

      Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?

      Loading spinner

  2. Çok saol daha çok anladım. Allah razı olsun

     

    Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?

    Loading spinner

Başa dön tuşu